ارزیابی فنی و بهره برداری تجهیزات فیلتراسیون سیستم های آبیاری میکرو (منطقه ای استان آذربایجان شرقی)

یکی از اساسی ترین محدودیت های سامانه های آبیاری قطره ای، پایین بودن فشار آب در خروجی های سامانه (قطره چکان ها) و حساسیت زیاد آن ها به ناخالصی های آب است که منجر به گرفتگی قطره چکان ها می گردد که از رایج ترین چالش های استفاده از سامانه های قطره ای است. با توجه به اهمیت نسبی نقش عوامل فیزیکی در گرفتگی قطره چکان ها، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه عملکرد فنی فیلترهای دیسکی با و بدون فیلتر شنی از نظر افت فشار، حجم آب،کیفیت آب خروجی از سامانه فیلتراسیون و مدت زمان لازم برای گرفتگی احتمالی فیلترها با اعمال تیمارهای مختلف کیفیت آب ورودی شامل کیفیت های مناسب (با مواد معلق کمتر از ‮‭50‬) ، نسبتا مناسب (با مواد معلق بین ‮‭50‬ تا ‮‭100‬) و نامناسب (با مواد معلق بیشتر از ‮‭100‬) میلی گرم در لیتر (قسمت در میلیون) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی (ایستگاه خسروشهر) اجرا شد. آزمایش ها در طیف مناسبی از کیفیت های مختلف انجام شده و توانست شرایط مختلف کیفیت آب حتی شرایط بحرانی را نیز پوشش دهد. نتایج نشان داد تحت تیمارهای مختلف کیفیت آب با کاربرد سامانه های فیلتراسیون با فیلتر دیسکی با و بدون فیلتر شنی، بین مواد معلق موجود در آب خروجی تفاوت معنی داری وجود داشت. با احتمال ‮‭95‬ درصد، کیفیت آب خروجی از سامانه، بین دو مقدار صفر و ‮‭30‬ میلی گرم در لیتر بود. بنابراین، استفاده از سامانه فیلتراسیون موجب شده که آب آبیاری با کیفیت های نامناسب تا مناسب به آب با کیفیت مناسب و قابل استفاده تصفیه شود. و کاربرد تجهیزات مناسب، موجب تصفیه مناسب آب آبیاری شده و استفاده از آن، به احتمال زیاد موجب گرفتگی فیزیکی قطره چکان ها نخواهد گردید. نتایج نشان داد مواد معلق تصفیه شده با سامانه فیلتر دیسکی بدون فیلتر شنی برابر ‮‭60‬ درصد مواد معلق تصفیه شده با سامانه ترکیبی فیلتر دیسکی و شنی بود. نتایج نشان داد افت فشار در فیلتر شنی در حالت تمیزبودن لایه های شن، حدود یک متر بود. توزیع افت فشار آب خروجی از فیلتر دیسکی با توزیع نرمال منطبق بود. یک دستورالعمل طراحی و مهندسی برای انتخاب تجهیزات فیلتراسیون سامانه های آبیاری موضعی بر مبنای کیفیت آب آبیاری اصلاح، تکمیل و پیشنهاد شد. کلمات کلیدی: تجهیزات فیلتراسیون، آبیاری میکرو، فیلتر شن، فیلتر دیسکی