بررسی اثرات عارضه خشکیدگی خوشه خرما بر شرایط اقتصادی و اجتماعی کشاورزان

خرما یکی از محصولات گرمسیری و نیمه گرمسیری کشور است که از اهمیت بسیار زیادی در صادرات کشور برخوردار است. در سال های اخیر این محصول استراتژیک و مهم دچار عارضه خشکیدگی خوشه شده که خسارت فراوانی را به نخلستان ها، کشاورزان و در نتیجه اقتصاد منطقه وارد ساخته است. این عارضه در بسیاری از مناطق خرماخیز کشور به ویژه استان کرمان دیده شده است. این مطالعه به بررسی آثار وقوع این عارضه بر وضعیت اشتغال، درآمد و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و نیز مهاجرت و امنیت غذایی خا نوارهای روستایی پرداخته است. جهت انجام مطالعه ضمن بهره گیری از یک چارچوب مفهومی، داده های مورد نیاز از طریق جلسات مشارکت روستایی و مصاحبه گروهی جمع آوری شد و با استفاده از روش های مختلف آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج مطالعه نشان می دهد که به طور کلی سطح درآمدی خرماکاران پس از وقع عارضه خشکیدگی خوشه خرما کاهش قابل ملاحظه ای نموده است و میزان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی نیز تنزل یافته است. باغ های نخل منطقه در سطح کمتر از 2 هکتار به تدریج از دور فعالیت کشاورزی خارج شده و باغات در سطح بیشتر از 2 هکتار هر روزه کوچک تر شده اند. با توجه به تک محصولی بودن خرما در منطقه، در دوره پس از وقوع عارضه خشکیدگی هم چنان باغ داری با درصد به مراتب کمتر شغل اصلی سرپرستان خانوار محسوب می شود. تاثیر عارضه خشکیدگی خوشه خرما بر خروج دایمی نیروی کار از بخش کشاورزی و نیز مهاجرت های روستایی بسیار اندک بوده است. واژه های کلیدی: مهاجرت، اشتغال، سرمایه گذاری، عارضه خشکیدگی خوشه خرما