بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاین های جو در آزمایش های یکنواخت سراسری مناطق سردسیر دیم (گ زارش منطق ه ای کردستان)

جو یکی از محصولات اساسی کشور است که در سطح ‮‭1/8‬ میلیون هکتار در شرایط آبی و دیم کشت میشود، که از نظر سطح زیر کشت این محصول در رتبه دوم کشوری قرار می گیرد. به منظور انتخاب و معرفی ارقام پرمحصول و سازگار جو برای مناطق سردسیر دیم کشور، این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ‮‭22‬ ژنوتیپ و ارقام شاهد سهند و آبیدر در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو درچهار تکرار و به مدت 3 سال زراعی (‮‭1390-1393‬) اجرا شد. تجزیه واریانس ساده عملکرد دانه در هرمحیط و تجزیه واریانس مرکب در سال های مختلف انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب عملکرد دانه در سال های مختلف نشان داد که اثرات سال در این تجزیه در سطح ا% معنی دار بوده و متوسط عملکرد ژنوتیپها به میزان ‮‭3491‬ کیلوگرم در هکتار در سال سوم اجرای پروژه با در نظر گرفتن حداقل اختلاف معنی دار ‮‭427/2‬ کیلوگرم در هکتار، بیشتر از متوسط عملکرد ارقام (‮‭2329‬ کیلوگرم در هکتار در سال دوم و ‮‭1425‬ کیلوگرم در هکتار در سال اول) در دو سال دیگراجرای آزمایش بود. اثر ژنوتیپ نیز در سطح احتمال %1 معنی دار بوده و ژنوتیپ شماره ‮‭22‬ با متوسط عملکرد ‮‭2794‬ کیلوگرم در هکتار و با در نظر گرفتن حداقل اختلاف معنی دار ‮‭475‬ کیلوگرم در هکتار برتر از رقم شاهد آبیدر با متوسط عملکرد ‮‭2499‬ کیلوگرم در هکتار بوده است. لاینهای شماره ،8 ،6 ،‮‭12‬ ،4 ،‮‭24‬ ،‮‭23‬ ،‮‭20 7‬ و 5 نیز به ترتیب با متوسط عملکرد ،‮‭2761‬ ،‮‭2638‬ ،‮‭2580‬ ،‮‭2573‬ ،‮‭2570‬ ،‮‭2569‬ ،‮‭2566‬ ،‮‭2566‬ و ‮‭2523‬ کیلوگرم در هکتار از رقم شاهد آبیدر برتر بودند. متوسط عملکرد ژنوتیپها در سال سوم اجرای آزمایش بیشتر از دو سال دیگر بوده ولی اثرات متقابل رقم وسال معنی دار نبوده است ولی رقم شماره 8 با متوسط عملکرد ‮‭4086‬ کیلوگرم درهکتاردرسال سوم اجرای آزمایش برترازشاهدآبیدر با متوسط عملکرد ‮‭3644‬ کیلوگرم در هکتار در همان سال بوده است. واژه های کلیدی: سازگاری، پایداری عملکرد دانه، جو، سردسیر، دیم.