پایش شاه میگوی دریاچه مخزنی پشت سد ارس

دریاچه مخزنی سدارس واقع در شمال غرب کشور در استان آذربایجان غربی تنها منبع آبی صید شاه میگوی آب شیرین‭( Astacus leptodactylus) ‬درکشور بوده که همه ساله بیش از ‮‭250‬ تن از این آبزی به کشورهای مختلف جهان صادرمی شود.از طرف دیگریکی از سیاستهای شیلات ایران رهاسازی این موجوددرسایرمنابع آبی کشور بوده وبرای نیل به این هدف بررسی بیماریهای مخاطره آمیز مانند طاعون شاه میگو(قارچ آفانومیسس آستسی) وسایرعوامل بیماریزای قابل انتقال به دیگرآبزیان ازاولویتهای تحقیقاتی توسعه آبزی پروری درکشورمحسوب می شود.این تحقیق جهت پایش بهدشتی شاه میگوی آب شیرین دریاچه مخزنی سدارس از زمستان ‮‭1392‬ تاپاییز ‮‭1393‬ صورت گرفت.دراین راستا، ‮‭394‬ عدد شاه میگو( ‮‭255‬عدد نر‮‭139‬، عدد ماده ) صید و موردآزمایش قرارگرفت.در این بررسی 9گروه اپی بایونت وانگل تک یاخته مژکدارشناسایی گردید.از گروه انگلهای پریاخته ای ‭Branchiobdella kozarovi ‬با%‮‭100‬ شیوع در نمونه های اخذ شده در فصول بهار وتابستان تنها ارگانسیم جدا شده از این گروه بود که تاحدگونه شناسایی شد.آلودگی شدید در آبشش نمونه های بررسی شده در زمستان به ‭Aeolosomahemprichi (Annelida) ‬با %‮‭90‬ شیوع مشاهده گردید. بعلاوه ارگانیسم های همزیست با شاه میگو از قبیل : روتاتوریا ،نماتدهای آزادزی آب شیرین وسوکتوریا(بادکش داران) نیز در این بررسی مشاهده گردید. مطالعه قارچ شناسی ضایعات و نقاط ملانیزه در نمونه های مذکور نشان دهنده آلودگی آن ها به‭Penicillium expansum‬، ‭Fusarium sp.‬، ‭Aspergillusflavus‬، ‭Alternaria sp.‬، ‭Saprolegnia sp. ‬بود. نتایج بررسی های باکتریایی حضور باکتری های پاتوژن و بیماری زا را در شاه میگو تایید نمود.بیشترین درصد فراوانی(‮‭16‬/%‮‭15‬) در هپاتوپانکراس مربوط به باکتری ‭Aeromonas hydrophila ‬و کمترین درصد فراوانی(‮‭37‬/%1) مربوط به باکتری ‭Yersinia ‬بود.همچنین درهمولنف فقط باکتریهای‭Aeromonas hydrophila‬و‭Staphylococcus aureus‬به ترتیب با در صد فراوانی ‮‭74‬/%‮‭22‬ و‮‭48‬/%5 جداسازی وشناسایی گردید. نتایج تحقیق نشان داد باکتری های ‭Salmonella typhi‬، ‭Escherichia coli ‬و‭sp.Staphylococcus ‬به طور توا مان بیشترین آلودگی را در شاه میگو و باکتری های ‭Yersinia ruckeri ‬و ‭Salmonella typhi‬کمترین آلودگی را در شاه میگو ایجاد نموده اند.با توجه به جداسازی 6 گونه با کتری از هپاتوپانکراس و 2 گونه از همولنف می توان نتیجه گرفت که در نمونه های اخذ شده هپاتوپانکراس از درصد آلودگی بیشتری نسبت به همولنف برخوردار می باشد. واژه های کلیدی : شاه میگوی آب شیرین ،پایش بهداشتی، دریاچه مخزنی ارس ، ایران