جمع آوری و شناسایی گیاهان بی گل (تالوفیت و بریوفیت) به منظور تشکیل هرباریوم تخصصی در ایران - فارس

درکشور ایران تاسیس هرباریوم گیاهان بی گل که همه استانداردهای جهانی را داشته باشد طی سال های اخیر در بخش گیاه شناسی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع شروع شده است. تا قبل از آن باستثنای چند گزارش بسیار قدیمی در مورد گلسنگ های ایران که توسط متخصصین خارجی به چاپ رسیده است، تلاش علمی منسجمی توسط متخصصین داخلی صورت نگرفته بود و هیچگونه سازماندهی منسجم و دقیقی همانند گیاهان گل دار در مورد گیاهان بی گل انجام نشده بود. با اجرای طرح "جمع آوری و شناسایی گیاهان بی گل (تالوفیت و بریوفیت) به منظور تشکیل هرباریوم تخصصی در ایران" که توسط بخش گیاه شناسی موسسه از سال ‮‭1390‬ و به مدت چهار سال درهفت استان گیلان، آذربایجان غربی، قزوین، اصفهان، فارس و لرستان انجام شد ، می توان امیدوار بود که به زودی هرباریوم گیاهان بی گل بخش گیاهشناسی ستاد موسسه با استاندارد های جهانی پر بارتر گردد. در استان فارس برای اجرای طرح فوق ابتدا استان را با در نظر گرفتن نوع اقلیم شامل غرب (مرطوب و پر باران)، شمال (سرد و خشک)، شرق (نیمه مرطوب) و جنوب (گرم و خشک) به چهار ناحیه تقسیم کرده و هر ناحیه برای جمع آوری یک سال در نظر گرفته شد. با اجرای این طرح ‮‭198‬ نمونه گلسنگ طی ‮‭16‬ نوبت ماموریت از ‮‭14‬ رویشگاه استان از مرکز، شرق و غرب استان جمع آوری شده که یک نمونه از هر کدام به موسسه ارسال و نمونه تکرار آن نیز در هرباریوم مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس نگهداری می شود. ‮‭178‬ عدد از نمونه ها از نوع گلسنگهای پوسته ای ‭(Crustose lichens) ‬بوده و ‮‭20‬ عدد از نوع گلسنگهای برگ مانندها یا ‭(Foliose lichens) ‬میباشند. محل جمع آوری گلسنگها از روی تنه درختان ‭(Main trunks)‬، سنگ ها ‭(Stones)‬، صخره ها ‭(Rocks) ‬و خاک ‭(Soil) ‬میباشند. در جمع آوری ها خصوصیات رویشگاه مانند محل دقیق جمع آوری، تیپ گیاهی منطقه، شیب محل رویش گلسنگ، ارتفاع از سطح دریا، طول و عرض جغرافیایی محل جمع آوری و ..... همچنین بعضی خصوصیات گلسنگ مانند رنگ، شکل رویشی، محل استقرار گلسنگ و ..... یادداشت شد و در بانک اطلاعاتی که در این طرح تهیه شد و دارای ‮‭22‬ عدد صفت می باشد، ثبت گردیدند. واژه های کلیدی: گلسنگ، شناسایی، گیاهان بی گل، فارس.