بررسی عملکرد عملیات سازه ای مکانیکی آبخیزداری در ترسیب کربن به منظور اصلاح تغییرات اقلیمی در استان کرمانشاه

امروزه بحث ترسیب کربن به دلیل تغییرات اقلیمی در سطح کره زمین، اهمیت ویژهای پیدا کرده است. هدف از این تحقیق بررسی کارایی عملیات سازه های مکانیکی بر ترسیب کربن در حوزه های آبخیز استان کرمانشاه است که شامل سدهای کوچک رسوبگیر که در داخل آبراهه بهمنظور کاهش سرعت جریان هرزآب و اصلاح پرفیل طولی آبراهه احداث می شود. سدهای کوچک رسوبگیر در استان کرمانشاه از نوع گابیونی و خشکه چین هستند. مشخصات خاک و پوشش گیاهی مناطق تحت عملیات مکانیکی و شاهد آن (چرای شدید و مدیریت قرق) به وسیله پیمایش میدانی در سه منطقه، جوانرود، قروتک گیلانغرب و حاجی آباد کنگاور اندازه گیری شد. نمونه برداری زی توده بخش هوایی و ریشه گیاه در همه مناطق، همراه با لاشبرگ گیاهی سطح زمین با استفاده از روش ترانسکت و پلات انجام شد. نمونه برداری خاک از دو لایه سطحی (0 تا ‮‭20‬ سانتی متر) و زیرین (‮‭20‬ تا ‮‭40‬ سانتی متر) برای تعیین بافت خاک (به روش هیدرومتر)، آهک (به روش تیتراسیون با سود یک نرمال)، اسیدیته (گل اشباع)، هدایت الکتریکی (گل اشباع) و کربن آلی خاک (به روش والکلی و بلاک) برداشت شد. نتایج به دست آمده نشان داد کربن آلی ترسیب شده در عملیات مختلف با توجه به تجزیه واریانس یکطرفه در سطح ‮‭0/01‬ اختلاف معنی دار است و مقدار ذخیره کربن در عملیات مکانیکی (بندهای کوچک رسوب گیر) ‮‭49/28‬ تن در هکتار به دست آمد که ناشی از جمع آوری رسوبات بالادست بند است و در مقایسه با مناطق شاهد عملکرد پایینی دارد. همچنین ترسیب کربن عملیات مکانیکی با سایر عملیات ها نشان داد پوشش گیاهی تاثیر مستقیمی در افزایش کربن ترسیب شده در خاک را دارد. واژه های کلیدی: ترسیب کربن ؛ سدهای کوچک رسوبگیر؛ عملیات مکانیکی ؛ قروتک گیلانغرب