طراحی و تهیه مدل مفهومی زیرساخت داده های مکانی مدیریت آب و خاک

طی دهه اخیر با افزایش آگاهی در مورد اهمیت و تاثیر مثبت داده و اطلاعات مکانی در بهینه سازی تصمیم-گیری های سازمانی و فقدان بستر مناسب جهت جستجو و دسترسی به آن ها، حرکت به طرف توسعه زیرساخت اطلاعات مکانی (SDI) به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. هدف تحقیق حاضر توسعه مدل مفهومی SDI مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی می باشد. برای توسعه SDI تدوین مدل مفهومی یکی از مهم ترین اقدامات محسوب می شود. به این منظور وضعیت مدیریت از منظر مولفه های SDI شامل داده، استانداردها، سیاست ها، شبکه دسترسی و مردم با کمک ابزارهای پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه بررسی شده و پس از ارزیابی نتایج مدل مفهومی تهیه گردید. نتایج ارزیابی ها نشان داد که مولفه های لازم برای توسعه SDI در این مدیریت هنوز توسعه نیافته اند و از آمادگی مناسبی برخوردار نمی-باشند. داده های مکانی به روز و کافی وجود ندارد و فراداده برای آن ها تهیه نمی شود، مدیریت فاقد سیاست-گذاری بوده و از استانداردها استفاده نمی شود و ظرفیت سازی در رابطه با SDI اجتناب ناپذیر می نماید. در رابطه با مولفه داده که یکی از سرمایه های مهم SDI محسوب می شود، تلاش شد تا نیازمندی های واحدهای مختلف مدیریت شناسایی و ارتباط مکانی و غیر مکانی آن ها با یکدیگر در قالبERD گسترش یافته تهیه گردید. برای ایجاد آمادگی در سایر مولفه ها نیز مفاهیم و عناصر کلیدی مورد نیاز تدوین و به مدل مفهومی اضافه گردید. در مجموع به نظر می رسد که پیاده سازی سامانه اطلاعات مکانی و در اولویت قرار دادن تدوین سیاست ها هم زمان با افزایش مهارت و دانش کارشناسان و ایجاد فراداده برای داده های مکانی مورد نیاز بر اساس استانداردهای ملی می تواند روند توسعه SDI را در این مدیریت سرعت بخشیده و به موفقیت آن کمک نماید.واژه های کلیدی: آب و خاک، استاندارد، سیاست ها، ظرفیت سازی، فراداده، مردم