به زراعی و بهبود عوامل تولید در گیاهان گلخانه ای

کشور ایران با اقلیم متنوع و در کل جز کشورهای خشک و نیمهصخشک طبقهصبندی میصگردد اما برنامهصریزان بر این باورند که امکانات و قابلیت های بالقوه تولید محصولات کشاورزی در ایران چنان است که می توان به بهترین شکل ممکن هم پاسخگوی تحقق امنیت غذایی جامعه بود و هم به ظرفیت های چشمگیر صادرات مواد غذایی دست یافت. یکی از گزینه های مناسب در جهت تجاری سازی، رقابتی شدن بخش کشاورزی و حضور فعال در بازارهای داخلی و خارجی، استفاده بهینه از واحدهای گلخانهصای و توسعه آنها هستند. تنوع اقلیمی، نیروی کار فراوان، دانش فنی تولید، وجود انرژی ارزان زمینهصهای مناسبی برای توسعه واحدهای تولید گیاهان گلخانهصای در ایران می باشد و حرکت در جهت توسعه و بهره برداری بهینه از واحدهای گیاهان گلخانه ای نیازمند تحقیق و توسعه فن آوری در آن است. با توجه به پدیده فتوسنتز و نیز استفاده گلخانه در فصول و مناطق مختلف ،شدت نور از اهمیت بالایی برخوردار است و جود نورکافی و هم چنین گرمای تولید شده به واسطه اثر گلخانه ای شرایط مطلوب را برای پدیده فتوسنتز ایجاد می نمایند از طرفی هدف از احداث گلخانه ایجاد محیطی است که در آن ماکزیمم رشد با کمترین هزینه انجام شود ماکزیمم رشد با وجود پارامترهای محیطی مناسب نظیر دما، رطوبت، نور و استفاده بهینه از عوامل به زراعی ایجاد می شود. در پروژه به زراعی و بهبود عوامل تولید در گیاهان گلخانهصای عوامل فوق با حضور اعضا و محققان و با استفاده از نظرات گردآوری شده از مهمترین مراکز تولید گلخانه ای بررسی شد و پس از ارایه در کمیته اصلی مقرر گردید که مدیریت تولید زراعی به دو گروه اصلی عوامل محیطی و مدیریت به زراعی تقسیم شود. کنترل عوامل محیطی شامل نور (میزان مناسب نور، سایه بانها و نور مصنوعی)، تهویه (دریچه های سقفی و جانبی، عایق نبودن و کافی نبودن دریچه ها، سرعت جریان هوای داخل، میزان ‭CO‬2 و عدم اتوماسیون دریچه ها) رطوبت (استفاده از آبیاری سطحی، عدم اتوماسیون آبیاری، افزایش رطوبت با درجه حرارت، میزان رطوبت مناسب و قطرات زیر پلاستیک) و درجه حرارت (میزان مناسب حرارت در فواصل مختلف رشد، بی توجهی به افزایش درجه حرارت، اختلاف دمای شب و روز و دستگاههای گرما ساز مناسب) و نیز مدیریت به زراعی شامل: مدیریت کاشت (خزانه، بستر و رقم) ، مدیریت داشت (هرس، دوره رویشی و زایشی و تنش خشکی) و مدیریت برداشت (میزان براشت و چین ها، زمان باردهی، سیستم بسته بندی و کنترل کیفی) شدند. هر یک از عوامل مذکور در کمیته بحث شد و آنگاه وضعیت موجود، مسایل و مشکلات عمده تاثیرگذار بر آنها و درخت اهداف نیز بصورت چارت ارایه گردید. در انتها نیز طرحهای محوری تحقیقاتی اولویت بندی شده بهمراه بودجه و امکانات بصورت مختصر تعریف شدند. 2- کلمات کلیدی: گلخانه، تولیدات گلخانهصای، مدیریت به زراعی، مسایل و مشکلات و اهداف تحقیقاتی.