بررسی خصوصیات فیزیکی دانه حبوبات ارقام کولتیوار استان گلستان

در تحقیق حاضر خصوصیات هندسی شامل طول، عرض، ضخامت، میانگین حسابی و هندسی قطر، سطح جانبی و سطح مقطع، مساحت تصویر و ضریب کرویت، خصوصیات ثقلی شامل وزن هزار دانه، حجم، دانسیته ی واقعی و توده و تخلخل و خصوصیات اصطکاک ایستایی شامل زوایای استقرار تخلیه و پر شدن، ضرایب اصطکاک روی سطوح ساختمانی مختلف سیمان، چوب، آلومینیم،شیشه، استیل، لاستیک و آهن گالوانیزه سه نوع دانه ی نخود (ارقام آرمان، هاشم و ‮‭93-93‬)، دو نوع دانه ی نخود فرنگی (ارقام شمشیری و پفکی)، یک نوع دانه ی باقلا (رقم برکت) و تاثیر میزان رطوبت روی آنها مورد بررسی قرار گرفت. طرح آماری مورد استفاده، طرح کاملا تصادفی در قالب آزمایشات فاکتوریل (برای محصول نخود 4ا3 با سه سطح رقم و چهار سطح رطوبت، برای محصول نخود فرنگی 6ا2 با دو سطح رقم و شش سطح رطوبت) بود. تاثیر رقم در آزمایشات مربوطه روی تمامی خصوصیات فیزیکی دانه ی ارقام نخود مورد تحقیق به جز ضخامت، تخلخل و ضرایب اصطکاک ایستایی روی سطوح چوب، شیشه و سیمان ؛ در مورد دانه ی ارقام نخود فرنگی مورد تحقیق به جز دانسیته ی واقعی معنی دار (‮‭0/05‬ و ‮‭0/01‬‭P<) ‬بود. میزان رطوبت روی تمامی خصوصیات فیزیکی دانه ی ارقام نخود، باقلا و نخود فرنگی (به جز ضریب کرویت نخود و نخود فرنگی و طول و عرض و دانسیته ی واقعی باقلا) در سطوح آماری یک و پنج درصد تاثیر معنی دار داشت. برای نشان دادن تغییرات خصوصیات هندسی تمامی دانه های حبوبات مورد مطالعه با افزایش میزان رطوبت، معادلات رگرسیونی از نوع درجه اول و با ضریب تعیین (2‭R) ‬بالا برازش گردید به جز ضریب کرویت دانه ی نخود ارقام آرمان و هاشم ؛ و ضخامت، میانگین حسابی و هندسی قطر، سطح جانبی و ضریب کرویت دانه ی باقلا رقم برکت که معادله ی درجه دوم برازش بهتری و با ضریب تعیین (2‭R) ‬بالا را نشان داد. برای نشان دادن تغییرات خصوصیات ثقلی تمامی دانه های حبوبات مورد مطالعه با افزایش میزان رطوبت، معادلات رگرسیونی از نوع درجه اول و با ضریب تعیین (2‭R) ‬بالا برازش گردید به جز دانسیته ی واقعی و تخلخل دانه ی باقلا رقم برکت که معادله ی درجه دوم برازش بهتری و با ضریب تعیین (2‭R) ‬بالا را نشان داد. میزان دانسیته ی توده برای تمامی دانه های حبوبات مورد مطالعه با افزایش میزان رطوبت، کاهش خطی و با ضریب تعیین (2‭R) ‬بالا را نشان داد. میزان ضرایب اصطکاک ایستایی روی سطوح ساختمانی مختلف برای تمامی دانه های حبوبات مورد مطالعه با افزایش میزان رطوبت افزایش خطی نشان داد و معادلات رگرسیونی درجه اول با ضریب تعیین (2‭R) ‬بالا بدست آمد. برای نشان دادن تغییرات زوایای استقرار تخلیه و پر شدن تمامی دانه های حبوبات مورد مطالعه با افزایش میزان رطوبت، معادلات رگرسیونی از نوع درجه اول و با ضریب تعیین بالا (2‭R) ‬برازش گردید. واژه های کلیدی: نخود، باقلا، نخود فرنگی، خصوصیات فیزیکی، میزان رطوبت