بررسی فنی-اقتصادی اثرات متقابل ازت و آب بر عملکرد و کیفیت گوجه فرنگی در سیستم آبیاری قطره ای در استان بوشهر

نیتروژن و آب آبیاری از مهم ترین فاکتورهای موثر در رشد گیاه می باشند که علاوه بر اثرات مستقیم، دارای اثرات متقابل شدیدی هستند. این طرح تحقیقاتی به منظور اعمال مدیریت صحیح این نهاده ها در سیستم آبیاری تحت فشار جهت حصول عملکرد و کیفیت مطلوب و نیز کاهش هزینه ها و آلودگی محیط زیست در زراعت گوجه فرنگی به مرحله اجرا در آمد. آزمایش بصورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. فاکتور اصلی مقادیر آب آبیاری در سه سطح شامل ‮‭75‬% ، %‮‭100‬ و %‮‭125‬ نیاز آبی و فاکتور فرعی نیز عنصر غذایی نیتروژن در چهار سطح: صفر، ،‮‭150 75‬ و ‮‭225‬ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص بود. براساس نتایج حاصل از اجرای طرح، میزان تاثیر هرکدام از فاکتورهای نیتروژن و آب آبیاری بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و نیتروژن تحت تاثیر دیگری بود. در شرایط آبیاری براساس ‮‭75‬ ، ‮‭100‬ و ‮‭125‬ درصد نیاز آبی، حداکثر عملکرد مطلوب و کارآیی مصرف آب در اثر کاربرد به ترتیب ،‮‭150 75‬ و ‮‭225‬ کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. افزایش مصرف آب آبیاری در عدم مصرف یا مصرف مقادیر کم نیتروژن با کاهش و در حضور مقادیر زیاد نیتروژن با افزایش کارآیی مصرف آب همراه بود. هرچند افزایش مصرف نیتروژن بطور کلی با کاهش راندمان آن همرا بود، اما افزایش مصرف آب آبیاری سبب بهبود این پاسخ گیاهی شد. میانگین وزن میوه، ویتامین ث و نیترات میوه در اثر افزایش مصرف نیتروژن و سطوح آب آبیاری افزایش یافت. همچنین کاهش میزان مواد جامد محلول میوه در اثر افزایش سطوح آب آبیاری و افزایش آن در اثر افزایش مصرف نیتروژن مشاهده شد. نتایج بررسی های اقتصادی نیز نشان داد که کاربرد ‮‭225‬ کیلوگرم در هکتار نیتروژن در شرایط آبیاری بر اساس %‮‭125‬ نیاز آبی، دارای بیشترین نرخ سودآوری می باشد. کلمات کلیدی: نیتروژن، آب، گوجه فرنگی، بررسی فنی- اقتصادی، بودجه بندی جزیی