بررسی روش کشت میکروسپور به منظور تولید هاپلوییدها در رز

تولید گیاهان دیصهاپلویید از گیاهان تتراپلویید تجاری رز، امکان تلاقی آنها را با گونهصهای دیپلویید وحشی و همچنین استفاده از دابلدصهاپلوییدها به عنوان لاینصهای اینبرد در جهت تولید هیبریدصهای F1 را میسر میصسازد. در این تحقیق، بررسی کشت میکروسپور به منظور القای جنین زایی در رز ‭(Rosa hybrida ) ‬در ارقام ‭HBB‬1 ، ‭HAV‬1 و ‭HMA‬1 انجام گردید. عوامل موثر بر درصد زنده مانی میکروسپورهای جدا شده و تشکیل ساختارهای چند سلولی شامل نوع و مدت زمان تیمار ضدعفونی میکروسپورها، محیط جداسازی ‭(B‬، ‭AB‬، ‭NLN) ‬، ‭pH ‬محیط کشت (5/،‮‭2 8‬/،‮‭5/5 6‬)، محیط کشت القایی، تیمار گرسنگی همراه با سرما (4 ‭C) ‬در زمان های متفاوت (2 و 4 روز) ، تیمار نوع هیدرات کربن (ساکاروز، مالتوز، گلوکز) به علاوه لاکتالبومین در زمانهای متفاوت (،5 ،‮‭10 7‬ روز) در دمای ‮‭30‬ درجه سانتیگراد و تاثیر ژنوتیپصهای مختلف مورد بررسی قرار گرفتند. بهترین مرحله تکوین میکروسپورها (مرحله میانی تا انتهایی تک سلولی) با رنگ آمیزی ‭DAPI ‬تعیین گردید. کمترین میزان آلودگی میکروسپورها با هیپوکلرید سدیم 5/%3 به مدت ‮‭15‬ دقیقه مشاهده شد. بهترین محیط جداسازی، محیط ‭B (‬حاوی‮‭7/54‬ ‭gr/l ‬مانیتول) بود. در تیمار ‭pH‬، بیشترین درصد زنده مانی میکروسپور در ‮‭6/2‬‭= pH ‬حاصل شد. در تیمار محیط کشت القایی بیشترین ساختارهای چند سلولی(‮‭54‬/%‮‭46‬) در محیط کشت 1‭)AT‬3)(حاوی‮‭10‬ ‭gr/l ‬لاکتالبومین) تشکیل شد. وجود لاکتالبومین‭(g/l‬‮‭10‬) در محیط کشت باعث افزایش تقسیمات سلولی و تشکیل ساختارهای چند سلولی شد. در تیمارهای مختلف اعمال شده، بیشترین ساختارهای چند سلولی(‮‭08‬/%‮‭47‬) در محیط کشت 1‭)AT‬3) با تیمار دمایی ‮‭30‬ درجه سانتیگراد به مدت ‮‭10‬روز در رقم ‭HAV‬1، حاصل شد اما تنها به تعداد معدودی پیش جنین ختم گردید. در حالیکه در رقم ‭HBB‬1 از میکروسپورهای کشت شده در محیط کشت القایی ‭AT‬3 بدون اعمال تنش شدید با وجود ایجاد درصد پایین تر ساختارهای چند سلولی، بیشترین فراوانی جنین زایی کروی (میانگین ‮‭85‬ جنین از 3 غنچه) مشاهده شد. بدین ترتیب دستورالعمل جنین زایی میکروسپور در رز برای اولین بار شناسایی و ارایه می گردد. واژه های کلیدی : رز، کشت میکروسپور، جنین زایی، تنش