بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم دوروم در آزمایش های یکنواخت سراسری مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر دیم

روش های مختلفی برای تعیین اثر متقابل ژنوتیپ * محیط وجود دارد که مهم ترین آنها عبارتند از روش های پارامتری، ناپارامتری و چند متغیره. در این پژوهش تعداد ‮‭16‬ ژنوتیپ پیشرفته گندم دوروم انتخابی از آزمایش های پیشرفته مقایسه عملکرد سال زراعی ‮‭1386-87‬ به همراه ارقام شاهد سیمره و دهدشت به مدت سه سال زراعی (‮‭1387-90‬) در مناطق گچساران، گنبد، خرم آباد، مغان و ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار کشت شدند. در پایان سه سال اجرای آزمایش تجزیه واریانس مرکب برای سه سال اعمال شد. در این تحقیق از روش های پارامتری و غیرپارامتری برای تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ * محیط استفاده شد. در روش های تک متغیره پارامتری هم در نهایت، ژنوتیپ های شماره ،‮‭13‬ ،‮‭14‬ ،‮‭3 16‬ و 4 با کمترین سهم در اثر متقابل ژنوتیپ و محیط به عنوان پایدارترین ژنوتیپ ها انتخاب شدند. در روش های غیرپارامتری استفاده شده در این تحقیق هم ژنوتیپ های شماره ،1 ،4 ،‮‭15 12‬ و ‮‭16‬ با اختصاص کمترین مقادیر رتبه و بالاترین میانگین عملکرد دانه در گروه ژنوتیپ های پایدار قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست آمده ژنوتیپ های شماره ،3 ،‮‭12‬ ،‮‭16 14‬ و ‮‭15‬ به عنوان ژنوتیپ های امیدبخش و کاندیدای معرفی انتخاب شدند. ژنوتیپ های ،‮‭10 11‬ و 7 هم به عنوان والدین سازگار و برتر در طرح های تلاقی مورد استفاده قرار گیرند. واژه های کلیدی: روش امی، ژنوتیپ، پایداری،گندم دوروم