ارزیابی مقدماتی خصوصیات رویشی و زایشی ژرم پلاسم سیب بومی کشور

باتوجه به تنوع گسترده ارقام و ژنوتیپ های سیب و وجودگونه های وحشی آن دراقصی نقاط کشور و نیز استفاده ازاین منابع ژنتیکی مهم، دربرنامه های به نژادی و معرفی ارقام جدید سیب، ارزیابی ژرم پلاسم سیب بومی ازاهمیت زیادی برخوردار می باشد. درمرحله اول طرح شناسایی و جمع آوری سیب بومی کشور (‮‭1381-1383‬ ) حدود ‮‭400‬ ژنوتیپ سیب ازاستان های مختلف کشور شناسایی و جمع آوری گردید. در مرحله دوم این طرح ارزیابی مقدماتی ژرم پلاسم جمع آوری شده دردو ایستگاه تحقیقاتی کمال آبادکرج و کهریز ارومیه انجام شد.در این مرحله پس ازپیوند نمونه های جمع آوری شده روی پایه های بذری سیب درنهالستان و رشد و نمو نهالها، دراین دو ایستگاه تحقیقاتی کشت گردیدند ارزیابی ژرم پلاسم ازنظرصفات رویشی و درتعدادی از آنها که زو.دبارده بودند صفات زایشی، میزان مقاومت به آفات و بیماریهای کلیدی و استرسهای محیطی به مدت 5 سال و درقالب طرح آماری آگمنت صورت گرفت. درهردو منطقه، با کدبندی ویژه براساس دیسکریپتورسیب صفات بررسی شدند. دراین مرحله تعداد معدودی از آن ها درایستگاه کهریز و بیش از یک سوم آن ها درایستگاه کمال شهر به باردهی رسیده اند. نتایج حاصله نشان دهنده پتانسیل ژنتیکی بالا درژنوتیپها و ارقام مورد مطالعه است که از نظر برخی صفات رویشی و زایشی درگروه های مختلف طبقه بندی گردیدند. ازنظرزمان رسیدن ارقام بارده به سه گروه طبقه بندی شدند. 1- ارقام زودرس 2- ارقام میان رس 3- ارقام دیررس ازنظرسال آوری ارقام به سه گروه زیر طبقه بندی گردیدند 1- ارقام با سال آوری زیاد 2- ارقام با سال آوری متوسط 3- ارقام با سال آوری کم ازنظرمقاومت به تنش های محیطی ارقام به سه گروه طبقه بندی شدند 1- ارقام مقاوم به کلروز 2- ارقام مقاوم به خشکی 3- ارقام مقاوم به سرما همچنین بعضی ارقام متحمل به اکثر آفات و امراض، برخی پاکوتاه با پتانسیل بالا بعنوان پایه، برخی با بازارپسندی خوب و بعضی با باردهی زود و خیلی زیاد بعنوان ارقام شاخص برای برنامه های اصلاحی تشخیص داده شده اند. کلمات کلیدی: سیب، کلکسیون، بومی، صفات، رویشی، زایشی