ارزیابی ژنوتیپ های سویا در شرایط تنش شوری

با هدف بررسی تحمل به شوری و شناسایی ژنوتیپ های سویای موجود در کلکسیون بخش تحقیقات دانه های روغنی آزمایشی در دو شرایط مزرعه ای و گلخانه ای اجرا شد. در شرایط مزرعه ای، ‮‭75‬ ژنوتیپ سویا از 3 گروه رسیدن ‮‭25‬‭) I‬، ‭II‬، ‭III ‬ژنوتیپ از هرگروه) در زمینی با شوری ‭ds/m‬6 در قالب 3 طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی ‮‭25‬ تیماری در2 تکرار و نقشه ای مشابه در زمینی با خاک معمولی ‭(EC ‬کمتر از ‭ds/m‬2) به مدت یک سال درسایت تحقیقات کشاورزی مهندس آیینه در شرکت مزرعه نمونه استان گلستان کشت شد. در شرایط گلخانه ای نیز ‮‭25‬ ژنوتیپ از گروه رسیدن ‭I ‬در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در داخل گلدان در سه سطح تنش شوری (شاهد، شوری ‭ds/m‬5 و ‭ds/m‬‮‭10‬) در بخش تحقیقات دانه های روغنی کرج کشت و صفات وزن خشک بوته، میزان خشکیدگی اندام هوایی بوته مورد ارزیابی قرارگرفت. تجزیه واریانس وزن خشک بوته ژنوتیپ های مورد بررسی نشان داد که اثرتنش شوری برای این صفت در سطح %5 غیرمعنی دار بود. اما اثر ژنوتیپ در سطح%1 و اثرمتقابل ژنوتیپا تنش شوری معنی دار بود. مقایسه میانگین ژنوتیپ ها نشان داد که اغلب ژنوتیپ ها در گروه های آماری مشابه قرارگرفتند. بیشترین وزن بوته به میزان ‮‭0/79‬گرم مربوط به ژنوتیپ ‭GN‬‮‭1022‬ بود. از نظر میزان خشکیدگی بوته نیز ژنوتیپ های ‭GN‬‮‭1008‬ و‭GN‬‮‭1167‬ محتمل ترین ژنوتیپ ها به شوری بودند. درآزمایش مزرعه ای براساس شاخص حساسیت به خشکی در گروه رسیدن ‭I ‬ژنوتیپ های: ‮‭1163‬ ‭GN ‬‮‭1022‬، ‭GN ‬‮‭1035‬، ‭GN ‬‮‭1175‬، ‭GN ‬‮‭1023‬، ‭GN ‬در گروه رسیدن ‭II ‬ژنوتیپ های: ‮‭2030‬ ‭GN ‬‮‭2114‬، ‭GN ‬‮‭2113‬، ‭GN ‬‮‭2103‬، ‭GN ‬‮‭2116‬،‭GN ‬و در گروه رسیدن ‭III ‬ژنوتیپ های‭: GN ‬‮‭3039‬، ‭GN ‬‮‭3030‬، ‭GN ‬‮‭3003‬، ‭GN ‬‮‭3016‬،K‮‭1380‬ متحمل ترین ژنوتیپ ها به شوری بودند.