تاثیر تنک کردن بر رویش جست گروه های بلوط ایرانی ‭(Quercus brantii) ‬در جنگل های استان کرمانشاه

امروزه در اثر عوامل مختلف تخریب، سیمای جنگل های زاگرس به صورت شاخه زاد درآمده است. در جنگل های شاخه زاد پتانسیل رویشی کنده بین جست های مختلف تقسیم می شود که ناشی از اتکای جست ها به یک ریشه و کنده است. همچنین وجود جست های فراوان و رقابت شدید بین آنها باعث فقر شدید خاک شده که این مسیله با اصل استمرار جنگل و پایداری آن مغایرت دارد. در این تحقیق به منظور انتقال پتانسیل رویشی بر روی جست های مناسب، با استفاده از عملیات پرورشی تنک کردن (با شدت های مختلف) اقدام به کاهش رقابت بین جست ها شد. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک های کاملا تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در جنگل داربادام استان کرمانشاه و درمورد گونه بلوط ایرانی ‭(Quercus brantii Lindl.) ‬اجرا شد. تیمارهای مورداستفاده شامل تنک کردن سبک، متوسط و سنگین بود که به ترتیب ،‮‭20 10‬ و ‮‭30‬ درصد از سطح مقطع در ارتفاع ‮‭0/5‬ متری جست گروه ها تنک شدند و تیمار چهارم بدون دخالت به عنوان شاهد درنظر گرفته شد. متغیرهای کمی توده قبل از اجرای برش ها اندازه گیری شد و پس از انجام عملیات پرورشی نیز هرساله اندازه گیری ها تکرار شد. نهایتا پس از یک دوره 5 ساله، با محاسبه رویش قطری، ارتفاعی و سطح تاج درختان باقیمانده در هر تیمار، تاثیر تنک کردن بر رویش آنها و بهترین تیمار از نظر تاثیرگذاری مشخص شد. نتایج نشان داد که تنک کردن سنگین تاثیر معنی داری بر افزایش رویش متغیرهای سطح تاج جست گروه و سطح مقطع جست ها داشته است، اما درمورد متغیرهای قطر جست و ارتفاع جست گروه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با این وجود تاثیر مثبت تیمار تنک کردن سنگین در تمام صفات موردبررسی نسبت به سایر تیمارها مشهود بود. درمجموع نتایج این پژوهش بیانگر نقش مثبت و ارزنده تیمارهای پرورشی بر ویژگی های رویشی جست گروه های کم قطر بلوط ایرانی در جنگل های زاگرس می باشد. کلمات کلیدی: برودار، تنک کردن، جنگل های زاگرس، رویش، شاخه زاد.