بررسی برخی از پاسخهای رشدی پنج رقم از ارقام انتخابی زیتون به سطوح مختلف آبیاری در استان کرمانشاه (سرپل ذهاب)

این پروژه بمنظور ارزیابی پنج رقم از ارقام تجارتی زیتون به سطوح مختلف آبیاری درطی سالهای ‮‭1390‬ تا ‮‭1392‬در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو سرپل ذهاب دراستان کرمانشاه انجام گردید. آزمایش در قالب آزمایش اسپلیت پلات در پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی ‭(RCBD) ‬با سه تکرار بود. پلات های اصلی شامل ارقام کنسروالیا، مانزانیلا، سویلانا، زرد زیتون وص آمفی سیس بودند. پلات های فرعی شامل سطوح مختلف آبیاری %‮‭100‬ (شاهد)، %‮‭80‬ و‮‭60‬ % درصد نیازص آبی درختان زیتون بودند. با استفاده از معادله پنمن مانتیث و روش پیشنهادی فایو نرم افزار‭(ETo calculator) ‬و آمار روزانه هواشناسی برآورد پارامترهای مختلف از جمله تبخیرو تعرق بالقوه، نیاز خالص آب آبیاری وحجم آب مورد نیاز درختان از اول اردیبهشت ماه تا اوایل آبان ماه در هر سال انجام گردید. میزان تبخیر و تعرق بالقوه طی این مدت بطور متوسط ‮‭8/8‬ص‮‭115‬ میلی متر و حجم آب مورد نیاز درختان در تیمار%‮‭100‬ نیازآبی‮‭5828/1‬ متر مکعب در هکتار برآورد گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب سه ساله نشان داد؛ اگرچه سطوح مختلف آبیاری در بعضی از صفات رویشی و زایشی میوه معنی دار نبودند. اما عملکرد میوه درسطح %1 معنی دار بود. بطوریکه بیشترین وزن میوه و گوشت در تیمارهای ‮‭80‬ و‮‭100‬ درصد نیاز آبی در رقم کنسروالیا با وزن ‮‭6/4‬ گرم میوه و عملکرد بترتیب ‮‭17745‬ و ‮‭17106‬ کیلوگرم در هکتار بدست آمد. سطوح آبیاری در میزان درصد روغن در ارقام تاثیرگذار نبود. با این وجود رقم روغنی آمفی سیس بیشترین درصد روغن در ماده خشک و تر میوه را بترتیب با ‮‭36/5‬ و ‮‭15/2‬ درصد در برداشت دوم در بین ارقام دارا بود. درختان زیتون در سال دوم اجرای پروژه (‮‭1391‬) دارای بیشترین عملکرد میوه با ‮‭15292‬کیلوگرم درهکتار و بیشترین نیاز آبی با ‮‭6218/6‬ مترمکعب در هکتار را داشتند. همچنین درختان بیشترین تامین نیاز سرمایی ‮‭1692‬ واحد سرمایی(مدل یوتا) را درپاییز و زمستان سال ‮‭1390‬ دریافت داشتند. رقم کنسروالیا با شاخص ‮‭3/64‬ بیشترین بهره وری آب آبیاری را در بین ارقام دارا بود. واژه های کلیدی: زیتون، تبخیر و تعرق، معادله پنمن مانتیث فایو، بهره وری و نیازآب آبیاری