بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان در آزمایش های یکنواخت سراسری مناطق سرد و معتدل سرد
صاحب اثر: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
نوع محتوی: طرح پژوهشی
زبان: فارسی
استان موضوع گزارش: آذربایجان شرقی
شهر موضوع گزارش: مراغه
شناسه ملی سند علمی: R-1053445
تاریخ درج در سایت: 27 بهمن 1397
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
مشاهده: 178
تعداد صفحات: 111
سال انتشار: 1394
نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
چکیده طرح پژوهشی:
ارقام جدید گندم علاوه بر برتری نسبت به ارقام شاهد بایستی از نظر پایداری عملکرد و وسعت سازگاری به مناطق مختلف در اقلیم هدف مورد بررسی قرار گیرند. در این تحقیق به منظور ارزیابی تعداد 22 ژنوتیپ پیشرفته گندم نان از نظر دامنه سازگاری و میزان پایداری عملکرد در اقلیم سرد و معتدل کشور شامل ایستگاه های تحقیقات کشاورزی دیم مراغه، قاملو، زنجان، شیروان، اردبیل، ارومیه، سرارود و اراک به همراه ارقام شاهد اوحدی و آذر2 درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار و به مدت سه سال طی سال های زراعی 1390-93 مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس ساده عملکرد دانه ژنوتیپ ها به عنوان برآیند نهایی فعل و انفعالات متعدد فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در هر سال وجود اختلافت ژنتیکی معنی داری را در بین ژنوتیپ های مورد بررسی نشان داد. تجزیه واریانس مرکب داده ها در هر مکان و نیز در مکان های مختلف بر روی داده های سه حاکی از وجود اثرات متقابل معنی دار ژنوتیپ ا محیط بود.با توجه به وجود اثرات مقابل ژنوتیپ در محیط محاسبه ض ریب تغییرات درون مکانی و رتبه بندی انجام گرفت.براساس نتایج حاصل از تجزیه داده های مناطق مختلف طی سه سال اجرای آزمایش در بین ژنوتیپ های مورد ارزیابی برتری عملکرد معنی داری نسبت به ارقام شاهد آذر2 و اوحدی مشاهده نگردید. استفاده از روش رتبه بندی ژنوتیپ ها نشان داد که در بین ژنوتیپ های مورد ارزیابی، ژنوتیپ شماره 21 با متوسط عملکرد حدود 1520 کیلوگرم در هکتار ضمن قرار گرفتن در گروه یکسان با رقم شاهد آذر2 از نظر پتانسیل عملکرد دانه بدلیل داشتن حداقل میانگین رتبه 7/3 با متوسط انحراف معیار رتبه 4/7 از پایداری بالاتری نسبت به ارقام شاهد برخوردار است. بررسی داده ها نشان داد که ژنوتیپ شماره 21 از سازگاری اختصاصی بسیار بالایی به مناطق غرب کشور بویژه کردستان با متوسط تولید 2147 کیلوگرم در هکتار (رتبه 1/6) و کرمانشاه با متوسط تولید 2290 کیلوگرم در هکتار (رتبه 5/6) برخوردار است. لاین های شماره 11 و 19 از نظر عملکرد و پارامترهای پایداری در رده های بعدی قرار گرفتند که با اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد عملکرد پایین تری را نسبت به ارقام شاهد تولید نمودند. واژه های کلیدی :گندم،سازگاری،پایداری عملکرد، دیم سردسیری، خشکی و گرما