بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم دوروم در آزمایش های یکنواخت سراسری مناطق نیمه گرمسیر دیم

روش های مختلفی برای تعیین اثر متقابل ژنوتیپ ا محیط وجود دارد که مهم ترین آنها عبارتند از روش های پارامتری، ناپارامتری و چند متغیره. در این پژوهش تعداد ‮‭18‬ ژنوتیپ پیشرفته گندم دوروم انتخابی از آزمایش های پیشرفته مقایسه عملکرد سال زراعی ‮‭1389-90‬ به همراه ارقام شاهد سیمره و دهدشت به مدت سه سال زراعی (‮‭1390-93‬) در مناطق گچساران، گنبد، خرم آباد، مغان و ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار مطالعه شدند. در این تحقیق از روش های پارامتری و غیرپارامتری برای تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ ا محیط استفاده شد. در روش های تک متغیره پارامتری هم در نهایت، ژنوتیپ های شماره ،4 ،5 ،8 ،‮‭12‬ ،‮‭15 14‬ و ‮‭16‬ با کمترین سهم در اثر متقابل ژنوتیپ و محیط به عنوان پایدارترین ژنوتیپ ها انتخاب شدند. در روش امی ژنوتیپ های شماره ،‮‭14 12‬ و ‮‭20‬ با اختصاص کمترین مقادیر رتبه در محیطهای مختلف و بالاترین میانگین عملکرد دانه در گروه ژنوتیپ های پایدار قرار گرفتند. نمودار بای پلات هم ژنوتیپ های شماره ،‮‭14 12‬ و ‮‭16‬ را به عنوان پایدارترین ژنوتیپ ها معرفی کرد. با توجه به نتایج بدست آمده ژنوتیپ های شماره ،8 ،‮‭12‬ ،‮‭16 14‬ و ‮‭20‬ به عنوان ژنوتیپ های امیدبخش و کاندیدای معرفی انتخاب شدند. واژه های کلیدی: روش امی، ژنوتیپ، پایداری عملکرد،گندم دوروم