بررسی جمعیت شناسی میگوی سفید ‭Metapenaeus affinis ‬در سواحل شمالی خلیج فارس

میگوی سر تیز ‭Metapenaeus affinis ‬از مهم ترین گونه های میگوی خانواده پناییده در خلیج فارس است که پس از گونه میگوی موزی رتبه دوم صید را در استان هرمزگان به خود اختصاص می دهد. با توجه به اهمیت میگوی سر تیز در چرخه صید و صیادی این استان، تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیتی این گونه در خلیج فارس با استفاده از توالی یابی ژن میتوکندریایی ‮‭16‬‭SrRNA ‬برای اولین بار بررسی شد. تعداد ‮‭18‬ عدد میگو از سه منطقه بندرعباس، بوشهر و خوزستان (از هر منطقه 6 نمونه) جمع آوری شد. استخراج ‭DNA ‬با روش فنل-کلروفرم انجام شد و با بهینه سازی واکنش ‭PCR ‬جهت تکثیر ژن مذکور، مناسب ترین دما برای اتصال آغازگر دمای ‮‭48‬ درجه سانتیگراد به دست آمد. نتایج توالی یابی ژن ‮‭16‬‭SrRNA ‬در ‮‭18‬ میگوی نمونه برداری شده که شامل ‮‭486‬ باز همردیف شده بود، ‮‭480‬ جایگاه ژنی مونومورف، شش جایگاه ژنی پلی مورف و دو جایگاه انتقالی نشان داد. هیچ گونه چند شکلی اضافه و حذف مشاهده نشد. تعداد نه هاپلوتیپ از ‮‭18‬ نمونه مورد مطالعه به دست آمد. میانگین تنوع هاپلوتیپی برای نمونه های هر منطقه از ‮‭0/000 0/000‬ (بندرعباس) تا ‮‭0/333 0/215‬ (بوشهر) و ‮‭0/333 0/215‬ (خوزستان) و میانگین تنوع نوکلیوتیدی برای نمونه های هر منطقه از ‮‭0/000 0/000‬ (بندرعباس) تا ‮‭0/003 0/003‬ (بوشهر) و ‮‭0/001 0/001‬ (خوزستان) به دست آمد. میانگین تنوع هاپلوتیپی بین سه منطقه ‮‭0/608 0/007‬ و میانگین تنوع نوکلیوتیدی ‮‭0/002 0/003‬ محاسبه شد. بیشترین مقدار تمایز جمعیتی محاسبه شده، بین جمعیت بندرعباس و خوزستان (‮‭0/750‬) و کمترین مقدار تمایز جمعیتی هم بین مناطق بوشهر و خوزستان (‮‭0/105‬) به دست آمد. در سطح احتمال ‮‭0/05‬ تفاوت جمعیت میگوی سر تیز منطقه بندرعباس با دو منطقه بوشهر و خوزستان معنی دار بود ولی بین دو منطقه بوشهر و خوزستان با یکدیگر معنی دار نبود. آزمون تفاوت جمعیت ‭(non-differentiation exact p values) ‬در داخل جمعیت ها در سطح احتمال ‮‭0/05‬ وجود تفاوت بین جمعیت میگوی سر تیز بندرعباس با دو منطقه دیگر را مورد تایید قرار داد. درخت های تکاملی رسم شده با درصد بالایی جدایی جمعیتی منطقه بندرعباس را از دو منطقه دیگر نشان دادند. نتایج این بررسی با استفاده از روش توالی یابی ژن ‮‭16‬‭SrRNA ‬نشان داد که جمعیت میگوی سر تیز منطقه بندرعباس یک خزانه ژنی مستقل و جداگانه از دو منطقه دیگر می باشد و علیرغم احتمالا یکی بودن جمعیت های آن در مناطق بوشهر و خوزستان، تنوع مولکولی این گونه در این دو منطقه در حد قابل قبول می باشد. واژه های کلیدی: تعیین توالی، ساختار جمعیت، خلیج فارس، ‮‭16‬‭SrRNA‬، میگوی سر تیز ‭Metapenaeus affinis