بررسی اثر ترکیب شیمیایی آزینو – اکفون بر کنترل بیماری جاروک لیمو ترش در شرایط مزرعه

در شهرستان رودان (استان هرمزگان) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت فاکتوریل اثر غلظت های صفر، 4 و 6در هزار ترکیب شیمیایی آزینو – اکفون در حالت های حذف یا عدم حذف جاروک ها مجموعا در 9 تیمار و 4 تکرار روی بیماری جاروک لیموترش مورد آزمایش قرار گرفت. محلول پاشی درختان آلوده قبل از حذف جاروک ها با غلظت 6 در هزار آزینو- اکفون منجر به خشک شدن اختصاصی جاروک ها و ظهور شاخه های جدید و فاقد علایم بیماری در محل جاروک های خشک شده گردید. در درختان آلوده ای که قبل از حذف جاروک ها با غلظت 4 در هزار محلول پاشی شده بودند در جاروک ها اندازه برگ و فاصله میانگره درشاخه های جدیدی که بعد از محلول پاشی ظاهر شدند افزایش یافت و در آن ها خار ظاهر گردید. علاوه برعادی شدن رشد های جدید در جاروک ها ، جست های جدید و فاقد علایم در کنار جاروک ها و قسمت های دیگر ظاهر گردید. محلول پاشی درختان آلوده با غلظت های 4 و 6 در هزار بعد از حذف جاروک ها منجر به ظهورجست های جدید و فاقد علایم بیماری جاروک به ویژه در محل جاروک های قطع شده گردید. درختان آلوده محلول پاشی شده از نظر عملکرد اختلاف معنی داری با درختان آلوده محلول پاشی نشده داشتند و عملکرد آن ها تقریبا سه برابر عملکرد درختان محلول پاشی نشده بود. غلظت های 4 و 6 در هزار آذینو- اکفون اثرات مثبت و معنی داری در رشد درختان سالم محلول پاشی شده در مقایسه با درختان سالم محلول پاشی نشده داشت. در درختان آلوده محلول پاشی شده با غلظت های 4 و 6 در هزار تا 11 ماه بعد از محلول پاشی(تا تاریخ تهیه این گزارش) برگشت علایم بیماری جاروک مشاهده نگردید. حدود ده ماه بعد از محلول پاشی در جست های عادی داخل جاروک های خشک شده در اثر غلظت 6 در هزار و جست های جدید وعادی ظاهر شده در محل جاروک های محلول پاشی شده با غلظت 4 در هزار گل و میوه مشاهده گردید . در آزمون PCR در نمونه های گیاهان آلوده تیمار نشده با آزینو اکفون در مقایسه با درختان آلوده تیمار شده باند های قوی تر ی ظاهر شد و بر این اساس احتمالا رقت فیتوپلاسما در بافت های درختان آلوده تیمار شده کاهش یافته است. کاهش رقت فیتوپلاسمای عامل بیماری ، تقویت درختان و افزایش سامانه دفاعی گیاه از مکانیزم های احتمالی آزینو–اکفون در درمان بیماری جاروک لیموترش می باشند. با توجه به نتایج این پژوهش با استفاده از غلظت 4 یا 6 درهزار آزینو- اکفون و با یک بار محلول پاشی در سال می توان بیماری جاروک لیموترش را کنترل کرد.واژه های کلیدی: ترکیب شیمیایی آزینو – اکفون، جاروک لیمو ترش ، کنترل بیماری