بررسی عملکرد مرغ های بومی اصلاح شده در مناطق روستایی استان فارس

به منظور بررسی عملکرد مرغ های بومی توزیع شده در روستاهای استان فارس در 2 منطقه اقلیمی (گرم و سرد) استان، در هر اقلیم 2 شهرستان، در هر شهرستان 3 روستا و در هر روستا 4 خانوار روستایی (کلا 48 خانوار در استان) به مدت 72 هفته تحت پوشش طرح قرار گرفتند. ابتدای آزمایش به هر خانوار روستایی حداقل 24 قطعه نیمچه 45 روزه به نسبت 7 مرغ به 1 خروس واگذار شد. رکورد تولید تخم مرغ به صورت روزانه در طی مدت آزمایش در فرم های توزیع شده ثبت شد و در طول دوره آزمایش مرغان در اقلیم گرم تولید بالاتری نسبت به اقلیم سرد داشتند(05/0 P<). میانگین تولید توده ای تخم مرغ در ماه هایی که مصادف با فصل سرما بود و همچنین در کل دوره، در اقلیم سرد (شهرستان های سپیدان و شیراز) به طور معنی داری نسبت به اقلیم گرم (شهرستان های داراب و زرین دشت) پایین تر بود (05/0 P<). علاوه بر این، در طی دوره تولید شاخص های مرتبط با کیفیت پوسته آهکی (استحکام، ضخامت و وزن پوسته) و همچنین محتویات داخلی تخم مرغ ها (واحد هاف، وزن زرده و ...) اندازه گیری شدند که هیچ کدام از صفات اندازه گیری شده بین شهرستان ها و اقلیم ها تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند. میانگین وزن زنده نیمچه ها نیز در زمان توزیع (8 هفتگی) همچنین در طی مراجعات حضوری در سنین 12، 24، 48 و72 هفتگی اندازه گیری شدند. در پایان دوره آزمایش (72 هفتگی) میانگین وزن بدن مرغان در شهرستان شیراز نسبت سایر شهرستان ها به طور معنی داری کمتر بود (05/0 P<) ولی بین دو اقلیم تفاوتی مشاهده نشد. همچنین درصد ماندگاری مرغان در اقلیم گرم به طور معنی داری نسبت با اقلیم سرد بیشتر بود (05/0 P<) و مرغان در شهرستان سپیدان با 73/33 درصد ماندگاری پایین ترین درصد ماندگاری را بین شهرستان ها داشت (05/0 P<)، اما بقیه شهرستان ها تفاوتی با یکدیگر نشان ندادند. بطورکلی بر اساس نتایج حاصل از تحقیق حاضر میانگین درصد تخمگذاری، وزن تخم مرغ و همچنین وزن بدن مرغان بومی مورد آزمایش در کل دوره (72 هفته) در شرایط روستایی به ترتیب 83/37، 99/45 گرم و 1769 گرم بود.واژه های کلیدی: مرغ بومی، مناطق روستایی، تولید تخم مرغ، ماندگاری، استان فارس