پراکنش علف هرز مهاجم سنبل آبی (Eichhornia crassipes) در شمال کشور

سنبل آبی مهمترین علف هرز اکوسیستم های آبی دنیا است و گسترش سریع آن در ده های اخیر موجب نگرانی شده است. در این تحقیق سابقه ورود، پراکنش و برخی ویژ گی های زیستی سنبل آبی در شمال کشور بررسی شد. نتایج نشان داد که سنبل آبی در سال 1390 برای اولین بار در آببندان عینک رشت مشاهده شد. این علف هرز به سرعت در منطقه گسترش و در بررسی های تابستان 1394 علاوه بر آببندان فوق، در اطراف فومن، شفت، صومعه سرا و لنگرود و نیز بخش وسیعی از تالاب انزلی و رودخانه های ورودی آن مشاهده شد. در استان مازندران این علف هرز در باغ گیاهشناسی نوشهر و برخی کانال های آبیاری شالیزارها در اطراف بابلسر، آمل و بابل مشاهده شده است. در سال 1391 مساحت مناطق آلوده در گیلان، 12 هکتار و در سال 1394 حدود 1200 هکتار بود که بیانگر حدود 10 هزار درصد افزایش است. مناطق آلوده استان مازندران در سال 1394 کمتر از 20 هکتار برآورد گردید. جمع آوری مکانیکی سنبل آبی در سال 1391 در مرداب عینک رشت انجام شد، اما رشد دوباره علف هرز در فصل بعد بیانگر عدم کارایی کافی این روش مبارزه بود. در اقلیم گیلان سنبل آبی قادر به تولید صدها گیاه جدید در سال بود. سنبل آبی پس از ورود به زیستگاه های آبی 100 درصد زیستگاه را پوشانده و موجب نابودی تنوع زیستی شده است. این علف هرز به طور نسبی در زیست گاه های غنی از عناصر غذایی دارای رشد به مراتب بیشتری بود. سنبل آبی به بیشتر علف کش های شالیزار متحمل ولی به سولفونیل اوره ها و علف کش های هورمونی دارای حساسیت بیشتری بود. بطور کلی مطابق نتایج این بررسی، سنبل آبی دارای سازگاری بسیار خوبی با اقلیم شمال کشور بوده و تهدیدی جدی برای بقا اکوسیستم های آبی و کارایی آببندان های شالیزاری محسوب می شود.کلمات کلیدی: گونه های مهاجم، اکوسیستم های آبی، آببندان، کمبود آب