شناسایی گونه های بومی کرم های خاکی اپی جییک مولد ورمی کمپوست در استان اصفهان

کرم های خاکی گروه اپی جییک در بقایای گیاهی و افق های آلی خاک زیست می کنند. این کرم ها توانایی زیادی در مصرف، هضم و تبدیل مواد آلی داشته و با شرایط مختلف محیطی سازگاری دارند. سیکل کوتاه زندگی و نرخ تکثیر زیاد این کرم ها، موجب پتانسیل زیاد آنها در فرآیند تولید ورمی کمپوست شده است. تعداد کمی از کرم های خاکی چنین خصوصیاتی را از خود نشان می دهند. در این پروژه، کرم های خاکی اپی جییک در 10 منطقه و 20 زیستگاه استان اصفهان بررسی شدند. در مجموع چهار گونه از این کرم های خاکی، شامل Dendrobaena veneta (Rosa, 1886)، Eisenia fetida (Savigny, 1826)، Dendrodrilus rubidus (Savigny, 1826) و Dendrobaena hortensis (Michaelsen, 1890) بر اساس خصوصیات مورفولوژیک شناسایی شدند. در بخش دوم پروژه، خصوصیات رشد و تکثیر دوگونه ی E. fetida و D. veneta با یکدیگر در دو بستر کمپوست پسماند شهری و کود حیوانی، در شرایط آزمایشگاهی و به مدت 135 روز مقایسه شدند. برای گونه E. fetida ، نتایج نشان داد که از نظر وزن زنده کرم، بستر کود گاوی بهتر از کمپوست زباله عمل کرد چرا که بیشترین وزن زنده گونه آیزنیا فتیدا در کود گاو مشاهده شد. برای گونه D.veneta، بیشترین وزن زنده در کمپوست زباله مشاهده شد. در بستر کود گاو، اختلاف آماری معنی داری در میانگین بیشترین تعداد کرم بین دو گونه، وجود نداشت اما نتایج نشان داد که میانگین تعداد کوکون گونه E.fetida (88/145) بیش از تعداد کوکون گونه D. veneta (16/111) شد. در بستر کمپوست، میانگین کل تعداد کوکون ها در گونه ی E. fetida، 47/154 و برای D. veneta برابر 07/124 بدست آمد. با وجود این اختلاف معنی دار و همچنین تفاوت دو گونه از نظر میانگین تعداد کوکون برای هر کرم و میانگین تعداد کوکون برای هر کرم در روز ( 05/0 ≥ p)، دو گونه ی رقیب از نظر میانگین بیشترین تعداد کرم، اختلاف معنی داری نداشتند.واژگان کلیدی: کرم های خاکی، اپی جییک، اصفهان، کود گاوی، کمپوست