بررسی تاثیر زمان برداشت روی خصوصیات فیزیکی و بیوشیمیایی و انبارمانی محصول پرتقال استان گلستان

دراین تحقیق، تاثیر زمان برداشت (بلوغ کامل و رسیده)، مکان برداشت (غرب، مرکز و شرق استان گلستان) و مدت انبارمانی (صفر، 2 و 4 ماه نگهداری) روی ویژگی های فیزیکی شامل طول، عرض، ضخامت، میانگین هندسی و حسابی قطر، حجم، ضریب کرویت، تغییرات رنگ پوست، تغییرات دانسیته، میزان عصاره؛ ویژگی های بیوشیمیایی شامل pH، مواد جامد محلول کل، اسید قابل تیتر، اسید آسکوربیک، شاخص طعم، قند کل، قند احیا و ساکارز محصول پرتقال با استفاده از طرح کاملا تصادفی در قالب آزمایش فاکتوریل 3×3×2 و در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که زمان برداشت تاثیر معنی داری بر ویژگی های هندسی نمونه های آزمایش نداشت و به جز ضریب کرویت سایر صفات هندسی اندازه گیری شده تحت تاثیر معنی دار (01/0> P) مکان کاشت بود. نمونه های ناحیه مرکز به ترتیب 22/9 درصد، 44/4 درصد، 73/4 درصد، 6 درصد و 93/5 درصد طول، عرض، ضخامت، میانگین حسابی قطر و میانگین هندسی قطر کم تری در مقایسه با نمونه های ناحیه غرب داشتند. نتایج نشان داد که طول، عرض، ضخامت، میانگین حسابی و هندسی قطر، ضریب کرویت، حجم و دانسیته نمونه های آزمایش به ترتیب در دامنه 46/91-31/81 میلی متر، 97/90-39/85 میلی متر، 05/91-30/85 میلی متر، 85/91-00/84 میلی متر، 12/91-93/83 میلی متر و 82/97-25/96 درصد، 34/426-91/334 سانتی متر مکعب و 882/0-865/0 گرم بر سانتی متر مکعب قرار داشتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که حجم ثانویه تنها تحت تاثیر مکان برداشت (01/0≥P) قرار داشت و اثر زمان برداشت و مدت انبارمانی و اثرات متقابل آن ها روی آن معنی دار نبود، در ضمن کلیه تیمارها دارای تاثیر معنی دار روی دانسیته ثانویه نبودند. بیشینه میزان حجم ثانویه مربوط به نمونه برداشت اول از ناحیه شرق و زمان صفر نگهداری و نمونه برداشت دوم از ناحیه غرب و نگهداری 4 ماهه نسبت به کمینه آن مربوط به نمونه برداشت اول از ناحیه مرکز و نگهداری 2 ماهه با اختلاف معنی دار (05/0> P)، 0/47 درصد بیشتر بود. نتایج تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که رنگ پوست نمونه ها تحت تاثیر معنی دار (05/0 و 01/0> P) تمامی تیمارهای مورد نظر و هم چنین برخی اثرات متقابل آن ها قرار داشت. میزان رنگ در دامنه 67/5-11/3 قرار داشت. نتایج تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که ویژگی های مقدار عصاره در 100 میلی لیتر، PH، اسید کل و مواد جامد محلول کل تحت تاثیر معنی دار (در سطح آماری 1 درصد) و شاخص طعم تحت تاثیر معنی دار (در سطح آماری 5 درصد) متغیر مستقل مکان کشت قرار داشتند و این متغیر مستقل تاثیر معنی دار آماری روی ویژگی های میزان اسید آسکوربیک، میزان قند کل و قند احیا و نیز میزان ساکارز نداشت. نتایج تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که ویژگی های میزان اسید آسکوربیک، اسید کل و شاخص طعم تحت تاثیر معنی دار (در سطح آماری 1 درصد) متغیر مستقل زمان برداشت قرار داشتند ولی این متغیر مستقل تاثیر معنی دار آماری روی ویژگی های مقدار عصاره در 100 میلی لیتر، PH، مواد جامد محلول کل، میزان قند کل و قند احیا و نیز میزان ساکارز نداشت. نتایج تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که ویژگی های مقدار عصاره در 100 میلی لیتر، PH، اسید کل، میزان اسید آسکوربیک، مواد جامد محلول کل، شاخص طعم و میزان قند احیا تحت تاثیر معنی دار (در سطح آماری 1 درصد) و میزان ساکارز تحت تاثیر معنی دار (در سطح آماری 5 درصد) متغیر مستقل مدت زمان نگهداری یا انبارمانی قرار داشتند و این متغیر مستقل تاثیر معنی دار آماری روی ویژگی میزان میزان قند کل نداشت. نتایج نشان داد که میزان عصاره، pH، اسید کل، اسید اسکوربیک، مواد جامد محلول کل، شاخص طعم، قند کل، قند احیا و ساکارز به ترتیب در دامنه 49/90-55/85 درصد، 43/3-72/2، 67/1-76/0 گرم در 100 میلی لیتر، 16/40-04/11 میلی گرم در 100 گرم، 43/11-88/8 درجه بریکس، 34/13-34/6، 16/9-76/5 گرم در 100 گرم، 54/4-01/3 گرم در 100 گرم و 83/4-10/3 گرم در 100 گرم قرار داشت. واژه های کلیدی: انبارمانی، پرتقال، زمان برداشت، ویژگی های بیوشیمیایی، ویژگی های فیزیکی