القای جنین زایی سوماتیکی مستقیم از بافت های مختلف دو رقم گردو

جنین زایی رویشی مستقیم یکی از تکنیک های ریزازدیادی است و مزایای مختلفی همچون تولید تعداد زیادی از واحدهای تکثیرشونده، قابلیت منشا گرفتن جنین رویشی از یک سلول واحد جهت ایجاد کشت های یکنواخت، امکان تولید ریشه و ساقه توسط جنین رویشی و حذف مشکلات مربوط به ریشه زایی است. هدف از این پروژه، القای جنین زایی رویشی مستقیم از بافت های دو رقم گردو Z-63 و چندلر همچون محورهای جنینی نابالغ و جوانه های رویشی با اعمال تیمارهای مختلف هورمونی و فیزیولوژیک بود. آزمایشاتی برای بررسی تاثیر محورهای جنینی کامل و برش یافته نابالغ بر القای جنین زایی رویشی مستقیم هر دو رقم، بررسی تاثیر سن محورهای جنینی نابالغ (هفته های پس از تلقیح)، دما و تاریکی/روشنایی بر القای جنین زایی رویشی مستقیم در هر دو رقم، بررسی اثر اسید آبسزیک برای تولید جنین های رویشی ثانویه دو رقم، امکان القای جنین های رویشی مستقیم در جمعیت های مختلف گردو، بررسی بلوغ جنین های رویشی اولیه و ثانویه رقم Z-63 و امکان استفاده از مریستم های رویشی رقم Z-63 برای القای جنین های رویشی مستقیم، انجام شد. نتایج نشان داد که جنین های رویشی ثانویه در محیط DKW حاوی گلوتامین 250 میلی گرم در لیتر و اسید آبسزیک 2 میلی گرم در لیتر و فیتاژل 3% پس از 3 هفته در تاریکی تولید شدند. جمعیت های مختلف گردو تفاوت معنی داری از نطر تولید جنین های رویشی نداشتند و زمان پس از گرده افشانی، عامل کلیدی در تولید جنین های رویشی مستقیم بود. قرار دادن جنین های اولیه تولید شده از رقم Z-63 به مدت 15 دقیقه در یک پتری دیش درون خشک کن حاوی سیلیکاژل آبی و انتقال جنین ها به محیط کشت DKW همراه با ویتامین های گلوتامین 250 میلی گرم در لیتر و میواینوزیتول 100 میلی گرم در لیتر در محیط بدون هورمون و 9% آگار پس از انقضای زمان، قرار گرفتن به مدت یک ماه در تاریکی با دمای 2±24 سانتی گراد و انتقال به روشنایی با دوره 16/8 ساعت، منجر به بلوغ و رشد جنین های رویشی اولیه شد. القای جنین زایی رویشی مستقیم پس از سه هفته از محورهای جنینی و استفاده از سیلیکاژل منجر به تسریع در بلوغ جنین های رویشی، از نتایج شاخص این پروژه است. در این روش جنین زایی، جنین های مستقیم با سرعت بیشتری القا شدند، بلوغ آنها نیز با سرعت بیشتری انجام شد. همچنین، دستورالعمل به دست آمده قابلیت استفاده برای القای جنین زایی رویشی مستقیم در جمعیت های مخنلف گردو را داراست. کلمات کلیدی: گردوی ایرانی، جنین زایشی رویشی مستقیم، اسید آبسزیک، بلوغ