طرح جمع آوری ذخایر ژنتیکی گیاهی و دانش بومی سبزی و صیفی استان خراسان جنوبی

در حال حاضر دانش رسمیبه طور جدی توسط نهادها و موسسه های علمی و دولتی حمایت می شود اما متاسفانه مهارتها و دانش بومی روستاییان با وجود سازگاری با شرایط اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی همواره نادیده گرفته می شود. همچنین این گنجینه با ارزش به سرعت در حال نابودی است و هر گونه اقدامی در جهت جمع آوری این دانش ضروری است. این تحقیق به منظور جمع آوری ذخایر ژنتیکی محصولات سبزی و صیفی و دانش بومی بهره برداران با هدف شناخت این دانش جهت بکارگیری آن در مدیریت صحیح و بهینه، طی دو سال انجام شد. مناطق مورد مطالعه این طرح شامل طبسین، شوسف و چاهداشی از شهرستان نهبندان- پهنایی، اسفدن و تیغاب از قاین- جاجنگ، رزه و خوان از درمیان- رزق، بیشه و بشگز از سربیشه- کرند، زین آباد و فیروزآباد از بشرویه- گارجگان، سلم آباد و کلاته ملک از خوسف- باغستان، برون و مهرانکوشک از شهرستان فردوس می باشد. جمع آوری اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پژوهش کتابخانه ای، میدانی، مصاحبه و مشاهده انجام گرفت. پرسشنامه ها بر اساس اطلاعات جمع آوری شده تکمیل و مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت با بررسی مفاهیم و ارتباط آنها، اطلاعات تفکیک شده استخراجی به عنوان دانش بومی منطقه در نظر گرفته شد. یافته ها در این تحقیق شامل دانش بومی مربوط به حوزه زراعت(کاشت، داشت و برداشت)، روشهاینگهداریپسازبرداشت، شیوه های مصرف خوراکی و خواص دارویی محصولات سبزی و صیفی در این استان می باشد. ضمنا حدود 80 نمونه بذر بومی محصولات سبزی و صیفی از مناطق مختلف استان جمع آوری و به همراه فرم های اطلاعات شناسنامه ای بذرجهتبررسی و ارزیابی به بخش تحقیقاتژنتیکبانک ژن ملی گیاهی ایران ارسالگردید.کلمات کلیدی:ذخایر ژنتیکی، دانش بومی، سبزی و صیفی