ارزیابی مقدماتی ارقام و لاین های خالص وارداتی سویا

به منظور بررسی مقدماتی ارقام و لاین های خالص سویا از لحاظ عملکرد دانه وخصوصیات زراعی مهم نظیرطول دوره رشد و همچنین تکثیر و احیای ارقام موجود در بخش دانه های روغنی، این پروژه به صورت آگمنتبا 138 رقم و لاین خالص در منطقه کرج و 65 رقم و لاین خالص در منطقه صفی آباد دزفول انجام می شود.138 رقم و لاین مورد کشت در منطقه کرج از گروه های رسیدگی 5 به پایین و 65 رقم مورد ارزیابی در منطقهصفی آباد از گروه های رسیدگی 6 به بالا انتخاب شدند. در هر دو منطقه سه شاهد استفاده شد به این ترتیب کهدر منطقه کرج شاهدها عبارتند از ارقام ویلیامز، کوثر و سحر و در منطقه دزفول ارقام شاهد عبارتند از سالند،Sg20 و L504 . در طول دوره رشد از خصوصیات مهم زراعی نظیر ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداددانه در غلاف، تعداد شاخه در بوته و تاریخ های سبز شدن، گلدهی، کپسول بندی، رسیدگی و برداشتیادداشت برداری به عمل آمد. پس از برداشت، عملکرد دانه، وزن هزاردانه ودرصد روغن دانه تعیین شد. باتوجه به وجود برخی ارقام و لاین های مقاوم به فیتوفترا در بین مجموعه یاد شده که دارای جایگاه های ژنیمقاومت شناخته شده هستند، ارقام و لاینهای مورد نظر در شرایط گلخانه با جدایه های فیتوفترا مایه زنی شدند تادر صورت تایید مقاومت آنها به جدایه های داخلی، در مجموعه لاینهای افتراقی تعیین نژاد فیتوفترا قرار گرفته ودر تحقیقات بعدی مورد استفاده قرار گیرند.بر اساس نتایج حاصل از بررسی پارامترهای آماری در بین ژنوتیپ های وارداتی موردبررسی در منطقه کرجبیشترین مقدار ضریب تنوع فنوتیپی مربوط به تعداد غلاف های پوچ ) 08 / 99 (، تعداد غلاف در شاخه های فرعی( 12 / 83 (، تعداد دانه در یک بوته ) 73 / 72 ( و تعداد غلاف در تک بوته ) 68 / 66 ( و کمترین ضریب تنوع فنوتیپیمربوط به درصد روغن ) 77 / 11 (، تعداد روز تا رسیدگی کامل ) 94 / 14 ( و تعداد روز تا پر شدن دانه ) 9 / 18 )بودند. ژنوتیپ های مورد ارزیابی بر اساس تجزیه کلاستر برای کلیه صفات مورد ارزیابی به چهار گروهتقسیمبندی شدند. بررسی ژنوتیپ های مورد بررسی در این پروژه از نظر بیماری پوسیدگی فیتوفترایی نشان دادکه از بین 62 ژنوتیپ مورد بررسی تعدا 21 ژنوتیپ دارای واکنش نیمه مقاوم و مقاوم بودند. ژنوتیپ های کشتشده در دزفول نیز تکثیر گردیدند. اسامی بعضی از ژنوتیپ ها که دارای عملکرد دانه تک بوته بالا و همچنینمقاوم به بیماری پوسیدگی فیتوفترایی بودند عبارتند از: Winchester, Beeson 80, Amcor 89, Beeson, L75-3735, Sibley, L77-1794, Oaklandکلمات کلیدی: سویا، ارزیابی مقدماتی، صفات زراعی و عملکرد، پوسیدگی فیتوفترایی طوقه و ریشه