تهیه فامیل های تمام خواهری مقاوم به بیمارهای غالب چغندرقند با بهره گیری از نشانگرهای مولکولی

در این تحقیق، به منظور تهیه فامیل های تمام خواهری مقاوم به بیماری های مهم چغندرقند با عیار قند بالا از 9 ژنوتیپ اصلاحی با زمینه ژنتیکی مقاوم به ریزومانیا، نماتد مولد سیست و پوسیدگی ریشه استفاده شد. در بهار 1395 ابتدا در قالب یک آزمایش اولیه، بذر هر ژنوتیپ در گلخانه کشت و از گیاهان یک ماهه هر یک از ژنوتیپ ها، نمونه برداری برگ و استخراج DNA انجام شد. سپس با استفاده از نشانگرهای مولکولی SNP یا STS درصد بوته های هموزیگوت مقاوم به ریزومانیا و نماتد مولد سیست تعیین شد. در خرداد ماه بر اساس نتایج اولیه مولکولی بذر مواد اصلاحی در مزرعه سلکسیون در ایستگاه تحقیقات مطهری کرج کشت شد. در طول تابستان نمونه برداری برگ از بوته های هر یک از ژنوتیپ ها صورت گرفت و استخراج DNA آنها انجام شد. سپس با استفاده از نشانگرهای مولکولی SNP یا STS بوته های حساس به ریزومانیا و نماتد مولد سیست حذف و بوته های حامل ژن های مقاومت دو گانه و ترجیحا هموزیگوت در مزرعه نگه داری شدند. در انتهای پاییز ریشه گیاهان منتخب جهت بهاره سازی به سردخانه منتقل و نگه داری شدند. در اسفند ماه ریشه های منتخب عیار سنجی و ده درصد ریشه های با عیار قند بالا از هر ژنوتیپ انتخاب شد. در بهار 1396 ریشه های منتخب به مزرعه تحقیقاتی در مرکز تحقیقات کشاورزی همدان منتقل گردید. در زمان کاشت، هر ریشه از طول به دو تا چهار قسمت تقسیم شده و قطعات حاصل در کنار یکدیگر کشت شدند. در زمان شروع ساقه روی بوته های مربوط به هر ریشه با هم در زیر یک قفس پارچه ای (کیج) قرار گرفتند. بدین ترتیب در تابستان این سال از هر یک از کیج ها، بذر تمام خواهری حامل ژن مقاومت به بیماری ریزومانیا و نماتد مولد سیست و یا ریزومانیا و پوسیدگی ریشه بدست آمد. واژه های کلیدی: چغندرقند، ریزومانیا، مقاومت به بیماری، نشانگر مولکولی، نماتد مولد سیست.