سازگاری و پایداری لاین های امید بخش برنج در آزمایش مقایسه عملکرد ناحیه ای

برای دستیابی و معرفی لاین های برتر به عنوان ارقام مناسب منطقه از نظر پایداری عملکرد، میزان محصول، کیفیت و مقاومت نسبی به آفات و بیماری های مهم برنج، تعداد 9 لاین برتر منتخب از آزمایش مقدماتی عملکرد سال 92، به همراه رقم شاهد شیرودی ، جمعا10 تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در 4 منطقه تنکابن، رشت،آمل و گلدشت بابل طی سه سال 93، 94 و 95 به اجرا درآمد. تجزیه واریانس ساده عملکرد ارقام حاکی از تفاوت های ژنتیکی بین اکثریت ژنوتیپ ها از نظر توان تولید محصول بود. تجزیه واریانس مرکب داده های آزمایش پس ازآزمون بارتلت و عدم معنی دارشدن کای دو در سطح 5درصد ( 63 /14χ2=) و اطمینان از یکنواختی اشتباه آزمایش انجام گردید. نتایج حاکی از آن بود که اثرات ساده سال ، اثرات متقابل دو گانه سال ×تیمار(رقم) واثر متقابل سه گانه سال ×مکان × تیمار در سطح احتمال 5 درصد و اثرساده مکان وتیمار ،اثر متقابل دو گانه سال ×مکان، سال در تیمار ،مکان در تیماروتکرار × سال × مکان در سطح احتمال 1درصد معنی دار شدند. مقایسه میانگین های 10 لاین و رقم در چهار منطقه و در سه سال نشان داد که ژنوتیپ های شماره 3، 5، 6 و 8 از نظر عملکرد به ترتیب با 36/6640 ، 78/6547 ، 6487، 58/6664کیلوگرم در هکتار با رقم شاهد شیرودی دریک گروه (A) قرار گرفتند. ژنوتیپ های شماره 5 و8 به دلیل عدم یکنواختی کامل حذف و ژنوتیپ های شماره 3 و6 به عنوان ژنوتیپ برتر انتخاب شد. هر چند عملکرد دانه ژنوتیپ های شماره 3 و6 از نظر آماری با شاهد در یک سطح قرار دارد، اما به دلیل داشتن عملکرد بسیار نزدیک به شاهد وحدودا 10روز زودرس تر از آن (برای کاهش مصرف آب) به عنوان ژنوتیپ برتر انتخاب شدند.واژه های کلیدی: مقایسه عملکرد، لاین های برنج، پایداری عملکرد، کیفیت.