بررسی و ردیابی مسیرهای مدفون رودخانه کارون جهت بهره برداری منابع اب زیرزمینی (حد فاصل شوشتر تادارخوین)

نوع محتوی: طرح پژوهشی
زبان: فارسی
استان موضوع گزارش: خوزستان
شهر موضوع گزارش: شوشتر
شناسه ملی سند علمی: R-1047554
تاریخ درج در سایت: 23 آبان 1397
دسته بندی علمی: مهندسی آب و هیدرولوژی
مشاهده: 820
تعداد صفحات: 352
سال انتشار: 1393

نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این طرح پژوهشی:

چکیده طرح پژوهشی:

نبود اب کافی جهت اب شرب مورد نیاز برای مردم یک منطقه مسایل اجتماعی را نیز در پی خواهد داشت. بنابراین برای دسترسی به منابع ابی جدید، انجام چنین مطالعاتی به طور گسترده ضروری می­باشد. مسیرهای قدیمه رودخانه­ها در نواحی دشت با توجه به وسعت، ضخامت و نوع رسوباتی که دارند می­توانند حجم قابل توجهی از اب را در خود ذخیره کنند. بنابراین اگر ذخایر ابی انها از لحاظ کمی و کیفی مناسب باشد، می­توان انها را به عنوان منابع ابی جدید معرفی نمود. اب رودخانه کارون در بازه شوشتر- دارخوین در دشت خوزستان از نظر کیفی جهت تامین اب شرب مناسب نمی­باشد و حتی در بیشتر فصل سال ممکن است کیفیت لازم جهت مصرف صنعت و ابیاری را نداشته باشد. بر این اساس مسیرهای مدفون این رودخانه تحت مطالعات زمین­شناسی، سنجش از دور و هیدروژیولوژی قرار گرفت.  مسیر رودخانه کارون تحت تاثیر دو عامل زمین­شناسی، یکی اثرات حرکات تکتونیکی و دیگری تاثیرات رسوبگذاری این رودخانه در دشت می باشد. رودخانه کارون از نظر ریخت شناسی، رودخانه­ای میاندری یا پیچان رود شناخته می­شود. استفاده از روش­های مختلف در پردازش تصاویر ماهواره­ای منطقه، اعمال فیلترهای مناسب باعث بارزسازی بهتر مرزهای مسیرهای قدیمه کارون و شواهد جابجایی ان در بازه شوشتر- دارخوین گردید. همچنین انجام طبقه­بندی تصویر ماهواره­ای با روش نظارت شده نتایج نسبی خوبی در استخراج لایه­های مسیر قدیمه رودخانه کارون در بازه مورد مطالعه حاصل گردید. نتایج نشان می­دهند که رودخانه کارون طی سال­های 1990 الی 2014 تغییرات بسیار زیادی داشته است و متاسفانه تغییرات ان در جهت کاهش میزان اب رودخانه به همراه جابجایی رودخانه بوده است. با مشاهده نتایج ارایه شده به وضوح می­توان دید که میزان تغییرات چقدر زیاد بوده و حدودا 175 کیلومتر مربع از میزان مساحت رودخانه کارون کاسته شده است. مجموع طول مسیرهای قدیمه کارون در بازه شوشتر- دارخوین حدود 356 کیلومتر می­باشد که با در نظر گرفتن عرض حدود 250 متر برای رودخانه، مساحت این مسیرهای قدیمه حدود 89 میلیون متر مربع (8900 هکتار) براورد می­شود.

فهرست مطالب طرح پژوهشی

فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه. 2

1-2- اهمیت موضوع. 2

1-2-1- توزیع جهانی اب... 4

1-2-2- اهمیت استفاده از اب­های زیرزمینی.. 4

1-2-3- تعیین منشا یون های موجود در اب زیرزمینی.. 6

1-3- پیشینه موضوع در مورد جابجایی مسیر رودخانه­ها 7

1-3-1- تحقیقات انجام شده در مورد اب­های زیرزمینی.. 13

1-4- مواد و روش­ها 16

1-4-1- گرداوری امار وارزیابی اطلاعات مورد نیاز. 16

1-4-2- مطالعه و ارزیابی اطلاعات جمع اوری شده 16

1-4-3- ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی.. 16

1-4-4- مطالعات سنجش از دور. . 17

1-4-4-1- پردازش تصاویر ماهواره­ای.. 17

1-4-5- مطالعات زمین شناسی.. 18

1-4-6- مطالعات صحرایی.. 20

1-4-7- شناسایی سیماهای ژیومورفولوژیکی.. 20

1-4-8- مطالعات هیدروژیولوژی.. 20

1-4-9- مطالعات هیدروشیمیایی.. 21

1-4-10- ارزیابی و نتایج.. 21

فصل دوم: زمین­شناسی منطقه مورد مطالعه

2-1- موقعیت جغرافیایی استان خوزستان و منطقه مورد مطالعه. 23

2-2- زمین ساخت (تکتونیک) منطقه مورد مطالعه. 25

2-2-1- فروافتادگی دزفول . 27

2-2-2- دشت ابادان. 27

2-2-3- دشت خوزستان. 28

2-3- ساختارهای زمین شناسی منطقه مورد مطالعه. 29

2-3-1- تاقدیس شوشتر. 31

2-3-2- تاقدیس اهواز. 33

2-3-3- گسل اهواز. 35

2-3-4- گسل های امتدادی.. 37

2-4- چینه شناسی منطقه مورد مطالعه. 38

2-4-1- سازند اغاجاری.. 40

2-4-2- سازند کنگلومرای بختیاری.. 43

2-4-3- رسوبات عهد حاضر. 44

2-5- نیوتکتونیک و نقش ان در مسیر رودخانه کارون. 49

2-6- ژیومورفولوژی (زمین ریخت شناسی) 55

2-6-1- تعریف رودخانه . 56

2-6-2-پیشینه ریخت­شناسی جلگه خوزستان. 57

2-6-3- تاریخچه رودخانه کارون. 58

2-6-4- وضعیت توپوگرافی حوزه ابریز رودخانه کارون. 61

2-6-5- شکل فیزیکی.. 62

2-6-6- سوابق تاریخی تغییرات مرفولوژی رودخانه­ها 65

2-6-7- اثرات میاندری شدن بر مرفولوژی رودخانه­ها 65

2-6-8- طبقه بندی ابرفتی و غیرابرفتی.. 67

2-6-9- مسیرهای قدیمی رودخانه. 69

2-6-10- دریاچه­های هلالی شکل در منطقه. 71

2-6-11-  رودخانه­ها و ابراهه­ها 75

2-6-12- وضعیت پوشش گیاهی حوزه­های کارون. 80

2-7- رسوب شناسی.. 81

2-7-1- نحوه تشکیل رسوبات سیلابی.. 81

2-7-2- رسوب شناسی رودخانه کارون. 83

فصل سوم: بررسی­های سنجش از دور

3-1- مرحله اول: شناسایی مسیرهای قدیمی رودخانه کارون با روش های بارزسازی. 89

3-1-1- مقدمه. 89

3-1-2- پردازش تصاویر ماهواره­ای.. 89

3-1-2-1- بارزسازی تصویر. 90

3-1-3- شناسایی مسیرهای قدیمه رودخانه با استفاده از اشکارسازی مکانی تصاویر................................................96

3-2- بخش دوم: شناسایی  مسیرهای  قدیمی رودخانه کارون به روش اشکارسازی تغییرات... 146

3-2-1- مقدمه. 146

3-2-2- منطقه مورد مطالعه. 147

3-2-3- مواد و روش تحقیق.....................................................................................................................................147

3-2-4- روش اجرا 148

3-2-4-1- اخذ تصاویر. 149

3-2-4-2- پیش پردازش..........................................................................................................................................149

3-2-4-3- استخراج شاخص NDWI.. 153

3-2-4-4- طبقه بندی تصویر. 154

3-2-4-5- صحت­سنجی نتایج.. 156

3-2-5- مرحله پنجم: بررسی تغییرات... 163

3-2-6- نتیجه­گیری...................................................................................................................................................166

فصل چهارم: هیدروژیولوژی و هیدروشیمی منطقه مورد مطالعه

4-1- مطالعات ابهای زیرزمینی مسیرهای قدیمه کارون. 168

4-1-1- مطالعات زیر سطحی با استفاده داده­های حفاری.. 169

4-1-1-1- محدوده شوشتر- لنگر. 171

4-1-1-2- محدوده عرب حسن.. 178

4-1-1-3- محدوده زهواباد- بکیشه. 179

4-1-1-4- محدوده عله- سریمه. 184

4-1-1-5- محدوده بند قیر- ویس... 188

4-1-1-6- محدوده شبیشه (شیبان) 190

4-1-7- محدوده ام الطمیر (جنوب غرب اهواز) 190

4-1-1-8- محدوده طرفایه. 193

4-1-1-9- محدوده فارسیات.. 194

4-1-1-10- محدوده چمیان- دریسیه. 197

4-1-1-11- محدوده امنوشه- دارخوین.. 199

4-1-2- عمق و جریان اب زیرزمینی.. 201

4-1-3- بررسی وضعیت کمی سفره ابدار مسیرهای قدیمه کارون...........................................................................212

4-2- هیدروشیمی مسیرهای قدیمی کارون. 220

4-2-1- اهمیت هیدروشیمی در مناطق خشک و نیمه خشک... 221

4-2-2- جمع اوری داده­های هیدروشیمیایی.. 221

4-2-2-1- روش های نمونه برداری صحرایی.. 222

4-2-2-1-1- نمونه برداری از اب­زیرزمینی.. 222

4-2-2-1-2- نمونه برداری از اب ­سطحی.. 222

4-2-3- نتایج سنجش های شیمیایی.. 223

4-2-3-1- بررسی صحت نتایج داده های هیدروشیمیایی.. 224

4-2-4- نمایش نموداری سنجش­های شیمیایی.. 229

4-2-4-1- نمودار پایپر (Piper) 230

4-2-4-2- نمودار Druov. 234

4-2-4-3- سری­های مکانی نمونه­های اب­زیرزمینی.. 236

4-2-4-3-1- سری مکانی کلسیم، منیزیم، بیکربنات و سولفات.. 236

4-2-4-3-2- سری مکانی سدیم، کلراید و کل جامدات محلول. 237

4-2-4-4- نمودار استیف... 239

4-2-5- تکامل ژیوشیمیایی اب­های زیرزمینی.. 245

4-2-6- بررسی کیفیت اب ایستگاه­های نمونه برداری شده از نظر شرب.. 248

4-2-7- کیفیت نمونه­های  اب برداشت شده از دیدگاه ابیاری.. 258

4-2-8- کیفیت اب­های منطقه به منظور استفاده­های صنعتی.. 272

4-2-8- الویت­بندی بهره­برداری منابع اب­زیرزمینی مسیرهای قدیمه کارون 280

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات

5-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه. 294

5-2- زمین­شناسی.. 294

5-2-1- چینه­شناسی و زمین­شناسی ساختاری.. 294

5-2-2- ژیومورفولوژی (زمین ریخت­شناسی) 296

5-2-3- رسوب شناسی رودخانه کارون. 297

5-3- بررسی­های سنجش از دور. 298

5-4- هیدروژیولوژی مسیرهای قدیمه کارون. 304

5-5- هیدروشیمی مسیرهای قدیمه کارون. 311

5-6- الویت­بندی بهره­برداری منابع اب­زیرزمینی مسیرهای قدیمه کارون. 314

5-7- پیشنهادات.. 317

منابع. 319

نمایش کامل متن

مراجع و منابع این طرح پژوهشی:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این طرح پژوهشی را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود طرح پژوهشی لینک شده اند :
  •  آل یاسین، احمد 1379. کاربرد مهندسی رودخانه در رودخانه های ...
  •  ابراهیم زاده عیسی لشکری پور غلامرضا، مریدی علی اصغر1383. ...
  • مجله جغرافیا و توسعه. ...
  •  احمدیان یزدی، محمدجواد، 1380. بررسی نقش پوشش گیاهی در کنترل ...
  •  باقری، ح، خدابخش، س، غریب رصا، م ر و محسنی، ...
  • ناحیه ساحلی کیاشهر ـ دستک در بازه زمانی 1346 تا ...
  •  پروفسور گلیک، 1996 : منابع آب. در دائرةالمعارف آب و ...
  • چاپ دانشگاه آکسفورد، نیویورک، جلد دوم، صفحات 817 تا 823. ...
  • تحلیل هیدرولیکی و هندسی خم های رودخانه های کارون و دز
  • بررسی روابط تجربی حاکم بر تغییرات مورفولوژیکی مئاندرها و توسعه این روابط برای رودخانه های کارون و دز [مقاله کنفرانسی]
  •  جعفرخانی، ع.، 1374. بررسی پترولوژی و ژئوشیمی توده¬های گرانیتوئیدی جنوب ...
  •  خجسته پور، سعید رضا نخعى، محمد، لشکرى پور، غلامرضا، 1380. ...
  •  دری، علی، رستمی پایدار، قدرت ا... 1384. بررسی الگوی رودخانهء ...
  •  رجایی اصل، ع.، 1372. اسناد و روش برای تفسیر نقشه ...
  •  رنگزن، کاظم، بهرام صالحی و پروین سلحشوری 1378. بررسی تغییرات ...
  • سد کرخه قبل و بعد از ساخت سد با استفاده ...
  •  صالح، ا.، مرید، س. و میرابوالقاسمی، ه. (1386). بررسی روند ...
  •  صداقت، محمود، 1372. زمین و منابع آب (آبهاى زیرزمینى)، انتشارات ...
  •  غفاری ﮔﻼﻟﻪ، سلیمانی کریم، مساعدی ابوالفضل، 1385. بررسی تغییرات مرفولوژی ...
  •  قبادی، م. ح. و چرچی،ع.، 1382. بررسی لرزه¬خیزی استان خوزستان، ...
  • دانشگاه شهید چمران اهواز. ...
  •  کشاورزی، م. و کلانتری ن.، 1385. طرح مطالعات امکان سنجی ...
  •  کلانتری، ن. و زارعی، ح. 1383. بررسی هیدرژولوژیکی سردشت زیدون، ...
  •  کلانتری، ن.، بهبهانی، آ. 1382. بررسی هیدروشیمیایی آب زیرزمینی دشت ...
  •  کاظم رنگزن و عباس چرچی، 1375. بررسی فعالیت نئوتکتونیک در ...
  • کاظم رنگزن، محمود تولائی نژاد، سعید پیراسته،1381. مطالعه اثرات مهاجرت ...
  •  کاظم رنگزن، مهدی فتاحی، عظیم صابری، نادر حسینی زارع ...
  • نظارت کیفیت آب براساس پراکندگی رسوبات با استفاده از تصویر ماهواره ای فراطیفی هایپریون
  •  کردوانی، 1366. مجلات جغرافیا «رشد آموزش جغرافیا»، تابستان 1366 ...
  •  مختاری داود، 1383. نقش نوزمین ساخت در تکامل سامانه های ...
  •  مرید، س و همکاران 1383. بررسی روند تغییرات مورفولوژیکی رودخانة ...
  •  نجفی دیسفانی، محمد، 1377. پردازش کامپیوتری تصاویر سنجش از ...
  •  نگهبانی، ساناز، 1385. الگوریتم¬های آشکارسازی در تصاویر فراطیفی. پایان نامه ...
  •  Alley, W.M., 1993, Regional Ground water Quality, Van Nostrand Reinhold, ...
  •  Barjasteh, A., 2004. The role of basement structural trend on ...
  •  Bernstein, L.S. Adler-Golden, S.M. Sundberg, R.L. et al., 2005. Validiation ...
  •  García M.G., Hidalgo, M. del V., 2001. Geochemistry of groundwater ...
  •  García-Meléndez, E., Goy, J. L. & Zazo, C. (2003). Neotectonics ...
  •  Grande J A, Gonzalez A, Beltran R, Sanchezrodaz D, 1996. ...
  •  Guccione JM, Moonly SM, Moustakidis P, 2001. Mechanism underlying mechanical ...
  •  Harvey, A. M., Foster, G., Hannam, J., Mather, A. E., ...
  •  Johnson, S.L., 1998, Geology and Hydrogeology: in An inventory and ...
  •  Kim, J., Sebring, A., Esch, J.J., Kraus, M.E., Vorwerk, K., ...
  •  Less and Falcon. 1952. "The Geographical History of the Mesopotamian ...
  •  Lillesand, T.M., Kiefer. R.W., and Chipman, J.W., 2004. Remote Sensing ...
  •  Marie, A. and Vengosh, A. 2001. Sources of salinity in ...
  •  OBERLANDER, T.M. 1965. The Zagros streams: a new interpretation of ...
  •  OBERLANDER, T.M. 1985. Origin of drainage transverse to structure in ...
  •  Orfeo, O. and Stevaux, J. 2002. Hydraulic and morphological characteristics ...
  •  Qannam, Z. 2002. Ahydrogeogical, hydrochmical and environmental study in wadi ...
  •  Rangzan, K.M., Toolaee Nezhad, M. and Piraste, S. 2002. Study ...
  •  Schoorl, J. M., Veldkamp, A., 2003. Late Cenozoic landscape development ...
  •  Schumm, S.A.,1977. The fluvial system.Wiley, New York, 338 pp. ...
  •  Shafieefar, M. 2002. Migration pattern of final bends of Zohreh ...
  •  Snyder,N.P.,Whipple,K.X.,Tucker,G.E.,Merrits,D.J.,2003- Channel response to tectonic forcing: field analysis of stream ...
  •  Stevens, G.R., b. Rugged landscape, 1974. The geology of Central ...
  •  Stokes, M., Mather, A. E., 2003. Tectonic origin and evolution ...
  •  Thorne, C.R. 2002. Geomorphic analysis of large alluvial rivers. J. ...
  •  Vita-Finzi, C., 1986. Recent Earth Movements – An introduction to ...
  •  Wallace, R.E., 1967. Note on stream channel offset by the ...
  • Walton W. C (1970) Groundwater Resource Evaluation, McGraw-Hill, Inc. ...
  • نمایش کامل مراجع