اثربخشی آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت بر استرس فرزند پروری مادران و مشکلات رفتاری کودکان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی

سابقه و هدف: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی با مشکلاتی در توجه، کنترل تکانه و فعالیت حرکتی مفرط تعریف می شود. این اختلال که در زمره اختلالات عصبی- رشدی در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) قرار گرفته، یکی از شایع ترین اختلالات روان پزشکی دوران کودکی است. خانواده های این کودکان نیز بیش ازدیگران استرس را تجربه می کنند واسترس والدین می تواند به عملکرد بد نظام خانواده و بطور کلی فرزند پروری نامناسب منتهی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت بر استرس فرزند پروری مادران و مشکلات رفتاری کودکان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی انجام شد. مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران شهرستان نجف آباد استان اصفهان در سال 1397 بود که کودکانشان برچسب تشخیص اختلال نقص توجه/ بیش فعالی گرفته بودند. 30 نفر از مادران به روش نمونه گیری در دسترس از این جامعه انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش بمدت 8 جلسه 120 دقیقه ای آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت دید. معیارهای ورود به پژوهش شامل: مادرانی که کودکانشان بوسیله پرسشنامه کانرز (فرم والدین)، دارای نقص توجه/ بیش فعالی تشخیص داده شدند، عدم معلولیت ذهنی و یا جسمانی و یا سابقه مصرف داروهای روانپزشکی خاص، نداشتن درمان همزمان با مداخله، عدم ابتلا به بیماری مزمن، رضایت فرد به شرکت در پژوهش و عدم طالاق والدین و معیارهای خروج از پژوهش عدم رضایت به ادامه شرکت در پژوهش، غیبت بیش از دو جلسه و عدم توانایی تحمل حضور در کلاس به دلایلی نظیر سردرد و یا تهوع و دیگر اتفاقات حین جلسه بود. از پرسشنامه های استرس فرزند پروری آبیدین (فرم کوتاه) 36 سوالی، و مشکلات و توانایی های گودمن (فرم والدین) 25 سوالی و علایم بیش فعالی کانرز (فرم والدین) 27 سوالی، جهت پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. جهت آنالیز داده ها، تحلیل کوواریانیس تک متغیری در نرم افزار Spss20 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت توانسته از استرس فرزند پروری والدین و ابعاد آن در مادران و ه مچنین مشکلات رفتاری کودکان و ابعاد آن بکاهد (p<0/05)، و تنها در بعد بیش فعالی نتوانست موثر واقع گردد. نتیجه گیری: بنابر نتایج این پژوهش، به درمانگران توصیه می شود از آموزش مهارت های فرزند پروری مثبت در جلسات با مادرانی که کودکانشان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی هستند، جهت کاهش استرس فرزند پروری مادران و مشکلات رفتاری کودکانشان استفاده شود.

کلیدواژه ها:

برنامه فرزند پروری مثبت ، استرس فرزند پروری ، مشکلات رفتاری ، نقص توجه/ بیش فعالی