جامع الاسرار سروده سلیمان بخارایی نوشناخته ای از نظیره های مثنوی معنوی

مثنوی معنوی اصلی ترین شاخص در ادبیات غنایی است که توانسته است الگو و اسوه برای سرایندگان ادب فارسی در تمامی عرصه ها و اعصار قرار گیرد. یکی از مهمترین عرصه های پژوهش در ادب فارسی بررسی همه جانبه نظیره های مثنوی است که بسیاری از آن ها مورد شناسایی و تحقیق قرار نگرفته است. مثنوی جامع الاسرار سروده سلیمان بخارایی شاعر قرن دهم و نیمه نخست قرن یازدهم یکی از نظیره های مثنوی معنوی است که تا کنون هیچ تحقیق و پژوهشی چه به صورت مستقل و چه به صورت ضمنی در باره آن صورت نگرفته است. در این مقاله بر آنیم تا برای نخستین بار این مثنوی را از لابه لای گنجینه های نسخه های چاپ سنگی، بر مسند آراء شیفتگان چشم اندازهایی بکر و بی بدیل ادب فارسی بنشانیم. این مثنوی که به تصریح سراینده آن به تقلید از مثنوی معنوی سروده شده است دارای مشابهت هایی است که عنوان نظیره را بر آن به حقیقت می رساند اما بخشی مهمی از این مثنوی ویژگی های محتوایی و مضمونی و سبکی است که سلیمان بی پروا بدان پرداخته و باعث گردیده است که این مثنوی از نظیره های قابل توجه در ادب فارسی باشد. در نتیجه این پژوهش برای نخستین بار یکی از نظیرهای مثنوی وجوه مشابهت و مفارقت آن مورد معرفی بررسی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

مثنوی معنوی ، جامع الاسرار ، سلیمان بخارایی ، نظیره سرایی ، چاپ سنگی