مکان یابی بهینه محل دفن مواد زائد جامد شهری شهر قروه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

زمینه و هدف: تولید زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زائد جامد، یکی از مشکلات اساسی است. تعیین مناطق مناسب برای دفن پسماند، از راهکارهای عمومی در مقابله با این بحران است. پژوهش حاضر با هدف یافتن مناطق مناسب دفن پسماند در شهر قروه به دلیل موقعیت خاص آن از نظر کشاورزی و معدنی انجام شد. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی، تحلیلی و کمی، برای مکان یابی دفن پسماند، ابتدا لایه های اطلاعاتی موثر در مکان یابی دفن محدوده مورد مطالعه شامل شیب، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، زمین شناسی، گسل، سکونت گاه های شهری و روستایی، کیفیت آب های سطحی و زیرزمینی، راه ها، صنایع و معادن و خاک شناسایی و با مراجعه به سازمان ها و مراکز اطلاعاتی تهیه و از سامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ارزیابی چندمعیاری مکانی برای تلفیق نقشه ها استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش ابتدا فاصله از معیارهای مهم در مکان یابی دفن زباله بر اساس ویژگی های منطقه ، با کاربرد سامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیل سلسله مراتبی به وسیله نرم افزار Expert Choice ، شناسایی شده و پس از وزن دهی به هر کدام و تحلیل این وزن ها نقشه های هم وزن معیارهای مختلف به دست آمد.با تلفیق دو روش ارزیابی چندمعیاری ترکیب خطی - وزنی و مدل تحلیل سلسله مراتبی، تا حد قابل قبولی محدوده های با اولویت بیشتر شامل فاصله از کانون های جمعیتی (شهر و روستاها)، فاصله از منابع آب های سطحی و زیرزمینی تعیین شدند. نتیجه گیری: پس از استخراج لایه های اطلاعاتی معیارها از روی نقشه ها و اولویت بندی محدوده های مکان یابی معلوم شد. جهت شمالی شهرستان قروه با مساحت 210 هکتار، مناسب ترین پهنه جهت دفن پسماندهای شهری می باشد.

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، زباله های شهری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، تحلیل سلسله مراتبی ، قروه