محور مقاله: خاک، فرهنگ، هنر و ترویج جایگاه آن- ضرب المثل ها، باورها و دانش بومی در مورد خاک در منطقه سیستان در شرق ایران

خاک یکی از اجزاء اصلی زیستبوم است که انسان از دیرباز به عنوان محل زیست و همچنین منبع اصلی تولید غذا با آن در ارتباط بودهاست. از این رو اطلاعات و دانش بومی در قالب ضرب المثل، شعر و داستان به ارتباط انسان و خاک پرداخته و جهت مدیریت بهتر در راستای درک رفتارخاک و سایر پدیده های مرتبط با آن، از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. منطقه سیستان در شرق ایران و بر روی دلتای رودخانه هیرمند واقع شدهاست و به دلیل شرایط خاص اقلیمی و ژئومورفولوژیکی، از گذشته تا کنون مسائل مرتبط با آب و خاک در آن نقش کلیدی داشته است. در این مطالعهبه برخی ضرب المثلها و باورهای مردم این منطقه که ناشی از دانش بومی آنها در خصوص خاک میشود، پرداخته شده است. برای جمع آوری اینضرب المثل ها از کتاب های موجود در این زمینه و همچنین تحقیق میدانی و پرسش از افراد بومی استفاده شد. بخش عمده ضرب المثل ها در منطقهسیستان به مشکلات خاک های مناطق خشک از قبیل شوری، رابطه گیاه و خاک و نحوه مدیریت آنها برای کشاورزی و بدست آوردن محصول بهتر وبیشتر اختصاص دارد و خاک در باورهای مردم این منطقه جایگاه مقدس، مهم و ویژه ای دارد.

کلیدواژه ها:

خاک و فرهنگ ، شوری خاک ، مدیریت خاک ، خاک های مناطق خشک