تاثیر مصرف ب یرویه کود شیمیایی اوره بر تجمع نیترات در سبزی ها و به خطر افتادن سلامتی جامعه

نیتراتی که در روز جذب گیاه می شود،تحت تاثیرنورودماوانرژی حاصل از فتوسنتز،درداخل گی اه تبد یل به پروت ئین می شود.این روند در شب به دلیل کاهش شدید فعالیتهای سنتزی گیاه،به شدت کاهش می یابد و موجب تجمع نیترات در گی اه می شودکه درصورت خورده شدن توسط انسان،عوارض و بیماری هایی از جمله تنگ نفسی و سرطان دستگاه گوارش را به وجود می آورد.این موضوع به ویژه در مورد سبز یهای خوردنی حائز اهمیت است. به همین دلیل،در تحقیقی 28 نمونه مرکب سبزی از مزارع جنوب شهر خرم آباد گرفته شده و جهت اندازه گیری درصد نیترات (براساس وزن خش ک نمونه ها ) تحوی ل آزمایشگاه گردیدند.غلظت نیترات نمونه های سبزی با حد مجاز آن0/25 تا 0/30 درصدبراساس وزن خشک نمونه)مقایسه شد تا میزان خطرناک بودن آنها مورد ارزیابی قرار بگیرد.یک مزرعه سبزی بدون مصرف کود شیمیایی ازته که با آب سالم آبیاری می شدوخاک آن نیز فاقد آلودگی بود،به عنوان شاهد در نظر گرفته شد.مقایسه نتایج با حد مجاز نیترات سبزیجات نشان داد که در اکثر نمونه ها،غلظت نیترات بس یار بیشتر ( 2 تا 17 برابر ) از ای ن حد مجاز بر ای سلام تی انسان بود . سبز یها ی تره،تربچه،اسفناج و چغندر لبویی بیشترین تجمع نیترات و گشنیز،نعناع و شنبلیله کمترین تجمع نیترات را نشان دادند.غلظت نیترات درنمونه شاهد(بدون مصرف کود شیمیایی ازته)به مراتب کمترازحد مجاز بود.نتایج بیانگرآن هستند ک ه مصرف تازه چنین سبزی هایی توسط انسان، برای سلامتی مضراست.بررسی میدانی (از طریق پرکردن برگه ها ی پرسشنامه) نشان داد که زیاده روی در مصرف کود شیمیایی ازته ( 250 نا 1000 کیلوگرم درهکتاروحتی بیشتر)،یکی از علل مهم تجمع بیش از حد نیترات در سبزی های جنوب شهر خرم آباد می باشد.براساس نتایج به دست آمده،مصرف حداقل میزان کودهای شیمیایی ازته، استفاده از کودهای آلی،استفاده از آب آبیاری غیر آلوده و برداشت سبزیها در ساعات بعد از ظهر به سبزیکاران منطقه توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

مصرف بی رویه اوره ، تجمع نیترات ، سبزیجات ، سلامتی انسان