اثر محلول پاشی روی و بور بر سهم انتقال مجدد مواد فتوسنتزی در عملکرد دانه گندم نان تحت تنش گرمای انتهایی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی روی و بور بر سهم انتقال مجدد مواد فتوسنتزی در عملکرد دانه گندم نان تحت تنش گرمای انتهایی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل با سه تکرار در شهرستان رامهرمز واقع در جنوب غربی ایران اجرا گردید. عوامل آزمایشی شامل تاریخ کاشت در دو سطح مناسب (30 آبان) و تاخیری (15 دی) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی در چهار سطح با آب (شاهد)، روی، بور و روی + بور و دو رقم گندم نان پیشتاز و چمران 2 به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش گرمای انتهایی ناشی از تاخیر در کاشت انتقال مجدد مواد فتوسنتزی ذخیره ای از ساقه و سنبله به دانه و سهم نسبی ذخایر ساقه و سنبله در عملکرد دانه را به طور معنی داری افزایش داد، اما میزان فتوسنتز جاری و سهم نسبی آن در عملکرد و عملکرد دانه هر دو رقم گندم نان را به طور معنی داری کاهش داد. محلول پاشی روی و بور بجز میزان فتوسنتز جاری و سهم نسبی آن در عملکرد و عملکرد دانه، همه صفات مورد اندازه گیری را در هر دو تاریخ کاشت مناسب و تاخیری به طور معنی داری کاهش داد. رقم چمران 2 نسبت به رقم پیشتاز در صفات میزان فتوسنتز جاری، سهم نسبی فتوسنتز جاری در عملکرد و عملکرد دانه از برتری معنی داری برخوردار بود، اما در سایر صفات، رقم پیشتاز برتری معنی داری داشت. در بین همه صفات مورد اندازه گیری، فتوسنتز جاری بیشترین سهم را در افزایش عملکرد دانه هر دو رقم گندم نان در هر دو تاریخ کاشت مناسب و تاخیری داشت. به طور کلی، استفاده از محلول پاشی روی یا روی + بور در رقم چمران 2 به عنوان بهترین ترکیبات تیماری به منظور کاهش اثرات زیان بار تنش گرمای انتهایی و بهبود عملکرد دانه در هر دو تاریخ کاشت مناسب و تاخیری توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

ارقام گندم ، تاریخ کاشت ، عناصر میکرو ، فتوسنتز جاری