مطالعات کانی شناسی در کانسار آهن هماتیتی اسپید و معرفی آن به عنوان یک ذخیره اسکارنی

منطقه اسپید در فاصله ی ٦٠ کیلومتری باختر قم و ١٥٠ کیلومتری جنوب باختر تهران واقع شده است. با توجه به تقسیمات زمین‌شناسی ایران این منطقه در قسمت حاشیه ای بلوک ایران مرکزی و از لحاظ ساختاری جزو کمربند آتشفشانی ارومیه - دختر می باشد. توده های نفوذی منطقه را توده های حد واسط تا اسیدی با ترکیب غالب گرانودیوریتی تا میکرودیوریتی و کوارتز مونزودیوریتی به سن نئوژن تشکیل می دهند. این توده های نفوذی با نفوذ در سنگ آهک های ائوسن بالایی باعث تشکیل اسکارن های آهن در منطقه گردیده است. سنگ میزبان این کانسار سنگ های آهکی واحد E6 ائوسن بالایی است ]٣[ که شامل لایه‌های پیروکلاستیک لایه های رسوبی، توفیت‌های رسی، توفیت‌های ماسه‌ای - کنگلومرایی، سنگ‌های آتشفشانی آندزیتی کاملاً تجزیه شده و گدازه‌های بازالتی قلیایی است. با توجه به مطالعات پتروگرافی و کانی شناسی سنگ های این منطقه شامل آندزیت، اسکارن (اپیدوت و گارنت اسکارن)، داسیت، تونالیت و ماسه سنگ بوده و کربنات (کلسیت)، کلریت، گارنت، اپیدوت، آمفیبول، اکتینولیت، کانی های فرومنیزین و کانی های ثانویه شامل سریسیت، مواد آرژیلی، کانی های اوپاک و اکسید های آهن کانی های تشکیل دهنده ی این کانسار می باشند. کانی اصلی تشکیل دهنده ی این کانسار هماتیت (با عیار ٥٠-٦٥ درصد) می باشد و در کنار آن کانی سازی گوتیت و تا حدودی مس به صورت مالاکیت دیده می شود. با توجه به مطالعات XRD کانی های هماتیت، کوارتز، گوتیت و گارنت (آندرادیت،گراسولار)، به عنوان کانی های اصلی این منطقه می باشند

کلیدواژه ها:

اسپید ، کانسار آهن ، هماتیت ، اسکارن