اثرتغییر اقلیم بر مقدار و شدت باران در شمال ایران

تغییرات خصوصیات بارش تحت تاثیر تغییر اقلیم شامل تغییر تعداد روزهای مرطوب، مدت بارش، شدت بارش و هم چنین تغییر در مقدار بارش می­باشد. هدف این تحقیق تعیین اثر تغییر اقلیم بر مقدار و شدت باران در سواحل جنوبی دریای خزر است. به همین منظور مولفه­های بارش در سه دوره (2030-2011)، (2065-2045) و (2099-2080) در شمال ایران با استفاده از پیش بینی­های مدل چرخش عمومی جوHadCM3 ، سناریوی انتشارA1B  و همچنین مدل ریزمقیاس سازی LARS-WG پیش­بینی گردید. بر اساس نتایج به­طور کلی میانگین بارش ماهانه افزایش یافته اما الگوی مشخصی برای این تغییرات در مقیاس ماهانه در بین ایستگاه­های مطالعاتی به دست نیامده است. تغییرات فصلی بارندگی طی دوره­های آتی مورد مطالعه به گونه­ای خواهد بود که در فصل زمستان افزایش و در فصل تابستان کاهش بارش را شاهد خواهیم بود. بررسی شدت بارش در قالب منحنی­های IDF نیز نشان دهنده افزایش حداکثر شدت بارش 30 دقیقه­ای طی دوره­های آتی نسبت به دوره مشاهداتی در تمامی ایستگاه­ها به استثناء ایستگاه بابل می­باشد. بیش­ترین و کمترین میزان حداکثر شدت 30 دقیقه­ای طی دوره­های مورد مطالعه و در دوره بازگشت­های 2، 5، 10، 20، 50 و 100 ساله به ترتیب مربوط یه ایستگاه انزلی و سنگده می­باشد. هم­چنین بیشترین میزان تغییرات حداکثر شدت 30 دقیقه­ای به میزان 3/38 درصد مربوط به ایستگاه گرگان در دوره بازگشت 100 ساله و طی سال­های 2099-2080 روی خواهد داد. کمترین میزان این تغییرات به میزان 88/0 درصد مربوط به ایستگاه بهشهر در دوره بازگشت 5 سال و طی سال­های 2030-2011 می­باشد. نتایج تحقیق حاضر بیانگر تشدید وقایع بارش و پیامدهای آن بر رواناب، نفوذ، فرسایش خاک و رسوب سواحل جنوبی دریای خرز در آینده می­باشد که مستلزم برنامه­ریزی جامع در راستای سازگاری با تغییرات اقلیمی پیش­رو در منطقه شمال کشور خواهد بود. 

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، ریزمقیاس سازی ، مدلLARS-WG ، مدل HADCM3