ابداع یک ابزار جدید برای ارزیابی گوریل نامرئی در بین کارگران صنعتی

زمینه و هدف: یکی از پیچیده ترین مشکلات در تشخیص خطرات در محل کار غیر قابل پیش بینی بودن رفتار کارگراناست. مهم ترین عامل تمایل به ارتکاب خطای انسانی در بین کارگران صنعتی عوامل شناختی می باشد. تا کنون، تنها بر رویرفتار مخاطره آمیز رانندگان و با استفاده از DBQ (Driving Behavior Questionnaire) ، مطالعاتی انجام شده است. بنابراین،خلاء وجود ابزاری برای بررسی عوامل موثر در شکل گیری رفتار ناایمن در کارگران، در کشور و حتی در سطح بین المللاحساس می شود. این پژوهش با هدف تدوین و اعتبارسنجی یک ابزار جدید برای سنجش رفتارهای ناایمن کارگران صنعتیطراحی و اجرا شده است. مواد و روش ها: با استفاده از مرور متون و تشکیل پنل خبرگان، ابزار مورد نظر طراحی و تدوینگردید. سپس، نسبت و شاخص روایی محتوا به کمک 20 نفر از خبرگان تعیین شد. همچنین، ویژگی های اصلی اندازه گیری(اعتبار و قابلیت اطمینان) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور برآورد تکرارپذیری از روش بازآزمائی بر روی 60 نفر ازمشارکت کنندگان و شاخص ICC]1] استفاده شد. به منظور تعیین روایی سازه، روش تحلیل عاملی اکتشافی بر روی 300 نفراز افراد گروه مطالعه در صنعت فولاد مورد استفاده قرار گرفت. برای ارزیابی مقبولیت مدل انتخابی نیز از روش تحلیل عاملیتاییدی استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه شاخص روایی محتوا (> 78/0) و نسبت روایی محتوا (> 42/0) از قابلیت های لازم برخوردار بودند. مقادیر سازگاری درونی (α=95/0) و پایداری (ICC=98/0) نیز برای ابزار جدید بدست آمد. ضریب آلفای کرونباخ کل برابر با950/0 بوده است. مقدار شاخص ICC برابر با مقدار 985/0 با سطح معناداری برابر با صفر (0.001> P) به دست آمد. شاخص کفایت نمونه گیری KMO برابر با 822/0 بوده و نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان دهنده ی رضایتبخش بودن مدل انتخابی بود. نتیجه گیری: بهره گیری از این روش جدید، به عنوان یک ابزار معتبر و قابل اعتماد برای ارزیابی عوامل شناختی میتواند کمک بسیار زیادی در سطح جهانی برای پیشگیری از وقوع خطای انسانی در بین کارگران بنماید.

کلیدواژه ها:

گوریل نامرئی ، عوامل شناختی ، رفتارهای ناایمن ، عوامل انسانی ، کارگران صنعتی