بررسی ویژگی های گروتسک در نمایش با تکیه بر نمایشنامه های هی مرد گنده گریه نکن و دراکولا نوشته جلال تهرانی

بهره گیری از اصطلاح گروتسک به ویژه در دو دهه اخیر، در دو عرصه نقد و پژوهش روندی فزاینده یافته است. بااین همه، مطالعاتو بررسی های نگارنده مبین این نکته است که در نقدها و پژوهش های موجود در ایران، از مفهوم گروتسک در هنر بهره چندانی گرفتهنشده و این خلا در زمینه ی تئاتر و ادبیات نمایشی با وضوح بیشتری احساس می شود. بر همین بنیاد، در پژوهش حاضر تلاش شدهاست این کمبود تا حدی جبران شده و افزون بر تبیین دقیق عناصر اساسی گروتسک، چندی و چگونگی کاربرد این عناصر در دونمایشنامه از جلال تهرانی، نمایشنامه نویس معاصر ایرانی، ردیابی و تحلیل گردد. بدین منظور نخست به بررسی ریشه شناختی وتبارشناختی این اصطلاح و چگونگی ورود آن به دنیای نقد هنری و ادبی خواهیم پرداخت و سپس نمونه های برجسته گروتسک در آثاربصری و ادبی و ادبیات نمایشی را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا از آن طریق بتوان به عناصر اساسی گروتسک دست یافت. درنهایتبه بررسی جنبه های گروتسک در دو نمایشنامه هی مرد گنده گریه نکن و دراکولا نوشته جلال تهرانی خواهیم پرداخت تا پس از طرحچگونگی به کارگیری سویه ها و جلوه های گروتسک در این دو نمایشنامه، به تحلیل دستاوردهای احتمالی نویسنده و نتایج آن نائلگردیم. لازم به یادآوری است که در ایران نیز پژوهش هایی درباره گروتسک انجام شده اند که پژوهشهای محسن محمدی فشارکی ودیگران درزمینه ی گروتسک در آثار ایرانی و پژوهش شراره افتخاری یکتا و امیر نصیری بر آثار محمد سیاه قلم از آن جمله هستند.بااین همه پژوهش در زمینه ی گروتسک در ایران ضرورت دارد و نگارنده در این مقاله به بررسی این موضوع در حوزه تئاتر خواهد پرداخت.

کلیدواژه ها:

عناصر گروتسک ، نمایش ، جلال تهرانی ، دراکولا ، هی مرد گنده گریه نکن