برنامه ریزی پابرجا مبتنی بر سناریونویسی در حوزه گردشگری اجتماعی پایدار (مطالعه موردی: شهر میبد)

تبیین موضوع: رشد سریع صنعت گردشگری که ناشی از رشد شتابنده درآمد در این حوزه در دهه­های اخیر از یک سو و تغییر مستمر و عدم قطعیت بالای حوادث موثر در این بخش از سوی دیگر، لزوم بهره گیری از روش­های نوین آینده پژوهی و برنامه ریزی کلان و بلندمدت را بیش از پیش نمایان ساخته­است. لذا هدف اصلی این پژوهش، تدوین سناریوهای آینده گردشگری میبد و آزمون پابرجایی راهبردهای گردشگری اجتماعی پایدار می­ باشد. روش: در پژوهش حاضر، ترکیبی از روش­های دلفی، پویش محیطی PEST و تحلیل اثرات متقابل استفاده شده­است. پارامترهای کلیدی گردشگری اجتماعی پایدار تجمیع شده و با استفاده از پرسشنامه تحلیل اثرات متقابل با نظر خبرگان عدم قطعیت­های کلیدی شناسایی شدند. سپس با استفاده از عدم قطعیت­های کلیدی سه سناریو با نام­های میبد طلایی (خوشبینانه)، آینده قابل پیش ­بینی (مناسب) و رکود (بدبینانه) تدوین گردید. یافته ها: پیشینه تاریخی و جاذبه­ های منحصر به فرد، مدیریت تخصصی، برنامه ریزی سیستمی و سیاست خارجی و روابط بین الملل از تاثیرگذارترین پارامترها و شهر جهانی زیلو، امکانات خدماتی و رفاهی قابل رقابت، کیفیت شبکه راههای زمینی و هوایی و ارتقاء فناوری در گردشگری، از تاثیرپذیرترین پارامترها، تغییرات نرخ ارز متغیر اهرمی ثانویه، کنترل بازار وآداب و رسوم و مراسمات آیینی متغیر مستقل، سرمایه­گذاری در بخش گردشگری به عنوان متغیر هدف شناخته شده­است. همچنین ظرفیت سازی برای گردشگری در عصر ارتباطات و انسجام اجتماعی به عنوان متغیرهای تنظیمی در گردشگری اجتماعی پایدار میبد شمار می­رود. نتیجه گیری: نتایج کسب شده از تجزیه و تحلیل و ارزیابی راهبردهای گردشگری اجتماعی پایدار بیانگر این موضوع است که تعدادی از راهبردها تنها در یک یا دو سناریو، مفید و قوی ملحوظ می ­شوند و در بقیه دچار ضعف هستند. بنابراین لحاظ کردن راهبردهای چند وجهی که بتواند در موقعیت­ های متفاوت، پاسخگوی موقعیت باشند، لازم و ضروری به نظر می­رسد.

کلیدواژه ها:

سناریونگاری ، پابرجایی ، تحلیل اثرات متقابل ، گردشگری اجتماعی پایدار ، شهر میبد