تحلیل نوسانات بارش برف (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک زنجان)

در این پژوهش، از آمار ماهانه بارش (mm)، ارتفاع برف (mm)، ماکزیمم بارش (mm)، تعداد روزهای همراه با بارندگی و میانگین دمای هوای (°C) ایستگاه سینوپتیک زنجان در طول دوره 37 ساله 1982 -2018 استفاده شد. برای آزمون تغییر ناگهانی سری زمانی پارامترهای مورد مطالعه و تعیین زمان دقیق جهش از روش ناپارامتری پتیت استفاده به عمل آمد. همچنین روند سریهای زمانی مورد مطالعه با آزمون مان- کندال بررسی شد. اثر ضرایب خودهمبستگی معنیدار در روش مان- کندال کلا حذف گردید. شیب خط روند با روش سن تخمین زده شد. نتایج نشان داد، از میان پارامترهای مورد مطالعه بیشترین همبستگی (معکوس) بین دمای هوا و ارتفاع برف وجود دارد. نتایج آزمون پتیت حاکی از یک تغییر ناگهانی معنیدار (رو به پایین) در سری زمانی مجموع بارش برف سالانه زنجان در سال 1993 است. اختلاف میانگین ارتفاع برف در دو زیر دوره قبل و بعد از سال تغییر به اندازه 19/5 میلیمتر در سال (معادل 57 درصد) مشاهده شد. همچنین سری زمانی سالانه میانگین دمای هوا در سال 1997 یک جهش معنیدار (رو به بالا) را تجربه کرده است، به طوری که میانگین اختلاف دما در دوره قبل و بعد از آن 1/6 درجه سلسیوس به دست آمد. در میزان بارندگی تغییرات معنیداری مشاهده نشد، با این وجود، مجموع بارش سالانه برف روند نزولی معنیداری را (در سطح 5 درصد) داشته است. میانگین دمای هوا نیز دارای روند صعودی معنیداری بوده است. یافته های این پژوهش نشان میدهد، در اثر گرمایش جهانی نوع بارشها از برف به باران تغییر کرده است.

کلیدواژه ها:

زنجان ، تغییر ناگهانی ، تغییر اقلیم ، برف ، گرمایش جهانی