بررسی اثر تغییرات پارامترهای اقلیمی بر کم آبی و خشکسالی ها (مطالعه موردی استان سمنان)

چرخه اتمسفر میتواند باعث ایجاد تغییرات اقلیمی شده و نوساناتی را در پارامترهای اقلیمی ایجاد نماید. این نوسانات در سراسرجهان در دهه های اخیر نسبتا شدید بوده و منابع آب، خاک، کشاورزی و محیط زیست را تحتتاثیر قرار داده است. شواهدموجود نشان میدهد تغییر یا نوسانات اقلیمی بسیاری از متغیرهای اقلیمی کشاورزی ایران را در چند دههی آینده تحت تاثیرقرار خواهد داد . برای آمادگی در برابر اثرات نامطلوب پدیده ی تغییر اقلیم و برنامه ریزی مناسب برای مدیریت منابع آب، کشاورزیو محیط زیست در هر منطقه، بررسی تغییرات پارامترهای هواشناسی در آن منطقه امری لازم و ضروری است. این پژوهشبه منظور بررسی روند تغییرات پارامترهای اقلیمی در استان سمنان در طول 50 سال گذشته (دوره وجود آمار هواشناسی) انجامشد. در این پژوهش تغییرات متوسط سالیانه پارامترهای درجه حرارت، درجه حرارت حداقل، درجه حرارت ماکزیمم، درصدرطوبت، رطوبت حداقل و حداکثر، ساعات آفتابی و مقدار بارندگی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از داده های روزانهایستگاه های سینوپتیک بیارجمند، شاهرود، دامغان، سمنان و گرمسار استفاده شد. در این پژوهش از آزمون آماری من-کندالدر سطح اطمینان 95 درصد جهت بررسی وجود روند در پارامترهای مذکور استفاده شد. نتایج نشان داد تغییرات درجه حرارتحداکثر، حداقل و متوسط درجه حرارت در کلیه مناطق و ایستگاه های مورد مطالعه، دارای نوسانات و جهش های ناگهانی بودهاست. این نوسانات به صورت افزایشی بود اما در آنها روند معنی دار مشاهده نشد. متوسط بارندگی سالیانه در مناطق مذکوردارای نوسانات نسبتا شدید و کاهشی بود. همچنین رطوبت نسبی دارای نوساناتی با شیب منفی، اما ساعات آفتابی و سرعت باددر مناطق مورد مطالعه دارای نوسانات قابل ملاحظه ای نبود. بررسی ها نشان داد پارامترهای اقلیمی استان دارای نوسانات وجهش های ناگهانی بودند اما تغییر اقلیم رخ نداده است. چون این تغییرات در یک دوره زمانی نسبتا طولانی (30 تا 50 سال)رخ داده است، این موضوع بیانگر این واقعیت است که شرایط آب و هوایی استان رو به گرم و خشک شدن است.

کلیدواژه ها:

پارامترهای هواشناسی ، تغییر اقلیم ، کم آبی