شناسایی و رتبه بندی معیارها و شاخص های ارزیابی مناطق تحت حفاظت محیط زیست (مطالعه موردی: پارک های ملی)

در ارزیابی پارک های ملی توسط سیاستگذاران و مدیران، شناسایی معیارها و شاخص ها حائز اهمیت بسیار می باشد. از اینرو این بررسی با طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت با گزینه های ارجحیت پنجگانه به منظورشناسایی معیارها و شاخص های اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی پارک های ملی انجام گردید. پاسخ دهندگان به پرسشنامه، تعداد 36 نفر از اعضاء هیات علمی و متخصصان محیط زیستی بوده اند. در این مطالعه روایی پرسشنامه طبق نظر متخصصان و کارشناسان بررسی و مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با آماره آلفای کرونباخ 97 / 0 به دست آمد که نشان دهنده قابل قبول بودن پایایی آن بوده است. نتایج این پژوهشنشان داد سه معیار اصلی تعیین کننده برای ارزیابی پارکهای ملی به ترتیب رتبه شامل: حفاظت از تنوع زیستی و عملکردهای زیست محیطی و حمایتی از جنبه اکولوژی و چارچوب های قانونی و سازمانی از جنبه سیاسیهستند . از بین شاخص های مختلف، به ترتیب هفت گروه: ارزش زیباشناختی (لذت بردن و بهره مندی از چشم اندازها)، ارزش تفرج، تنوع اکوسیستم ها، سطح جنگل های بکر، تنوع گونه های گیاهی و جانوری جنگلی ومرتعی، ارزش های ملی و جهانی (مثل جذب دی اکسید کربن، ترسیب کربن و غیره) و سطح جنگل ها (با تاج پوشش بیشتر از 90 %) جزء مهمترین شاخص ها در ارزیابی پارک های ملی می باشند.

کلیدواژه ها:

معیارها و شاخص ها ، طیف لیکرت ، آزمون فریدمن ، پارک های ملی