نقش فوق العاده تغذیه جسمی و روحی از منظر امام حسن مجتبی و پدر بزرگوارش امیرالمومنین صلوات الله علیهما

بسم الله الرحمن الرحیم

پانزدهم ماه مبارک رمضان سالروز ولادت با سعادت کریم اهل بیت حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام مبارک باد

برکسی پوشیده نیست که انسان موجودی دو بعدی و متشکل از جسم و روح است که هریک از این دو ، غذای مخصوص به خود و صحت و سلامتی ، و یا مرض و بیماری خودش را دارد .

بدون تردید در صحت و سلامت و همچنین رشد جسم انسان ، تغذیه سالم و مناسب نقش برجسته دارد ، این مساله را هرانسانی سلیم العقلی می داند و متوجه می شود و از مسلمات است ؛ لذا کسانی که به سلامتی جسم و تن خود اهمیت بیشتر قایل هستند از کارشناسان و متخصصان تغذیه مشورت می گیرند و حتی بعضی از آنها ، دکتر مخصوص تغذیه دارند

از منظر آموزه های انسان ساز و حیات بخش اسلام تغذیه سالم و مناسب روحی نیز ، برای سلامتی روح و روان انسان و همچنین سلامتی عقیده و اندیشه او ، نقش فوق العاده دارد.

غذای روحی و اعتقادی انسان علم ومعرفت ، و اطلاعات و آگاهی است که انسان از طریق خواندن و گوش دادن ، کسب و روح و روانش را تغذیه می کند ، که در صورت سالم و خوب بودن این اطلاعات و علم و معرفت ، و مطابقت داشتن آن با فطرت توحیدی انسان ، و کسب آن از منابع وحیانی و انسان های پاک و خود ساخته باعث سلامتی ، پرورش و رشد روح و روان و عقاید انسان می شود .

اما اگر این اطلاعات و علم و آگاهی را که انسان کسب می کند ، ناسالم و مسموم باشد و انسان را بر خلاف فطرت توحیدی تشویق و راهنمایی نماید، موجب بیماری روح و روان و عقاید انسان شده و ممکن است او را به وادی نا امیدی ، بی هدفی ، نا آرامی روحی ، پوچ انگاری زندگی و ... ساقط نموده و به ضلالت و گمراهی بکشاند.

همان طور که تغذیه جسم انسان از راه دهان و خوردن و آشامیدن صورت می گیرد ، تغذیه روح و روان انسان از راه گوش دادن و خواندن ، تحقق پیدا می کند . چنانکه شاعر زیبا گفته است :

آدمی فربه شود از راه گوش

جانور فربه شود از حلق و نوش

با توجه به اهمیت تغذیه جسمی و روحی است که امام حسن مجتبی علیه السلام می فرماید :« عجب لمن یتفکر فی ماکوله کیف لا یتفکر فی معقوله فیجنب بطنه ما یوذیه و یودع صدره ما یردیه ، من در شگفتم از کسی که در باره غذایی که می خواهد بخورد فکر می کند که چه بخورم که مفید باشد و مضر نباشد ( تا باعث بیماری و مسمومیت او نشود ) ولی برای روحش فکر نمی کند که به چه مطلبی دارد گوش می دهد و دل و جانش را با آن تغذیه می کند ، شکم و جسمش را از غذاهای که مضر تشخیص می دهد حفظ می کند ولی دل و سینه ( و قلبش ) را از غذاهای روحی که ( در صورت سالم نبودن آنها ) باعث نابودی و انحطاط معنوی او می شود حفظ نمی کند ». بحار الانوار (ط - بیروت)، ج1، ص: 218 .

باید توجه داشت که همان طور که سلامتی روح و روان و قلب انسان از سلامتی جسم انسان مهم تر است

بیماری روحی و قلبی و اعتقادی نیز از بیماری جسمی سخت تر و خطرناک تر است . چنانکه امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید :« الا و ان من البلاء الفاقه و اشد من الفاقه مرض البدن و اشد من مرض البدن مرض القلب ، آگاه باشید که از جمله بلاها فقر و تنگدستی است و سختتر از تنگدستی بیماری تن، و سختتر از بیماری تن بیماری دل است ». نهج البلاغه ، حکمت 388 .

نکته ای حائز اهمیت اینکه : امیرمومنان علی صلوات الله علیه ، تقوای دل ( و قلب ) انسان را عامل سلامتی جسم و تن او می داند چنانکه می فرماید :« الا و ان من صحه البدن تقوی القلب ، آگاه باشید که همانا عامل تندرستی تن ، تقوای دل است ». همان .