مدل رفتار شهروندی سازمانی پودساکف (۲۰۰۰)
مدل رفتار شهروندی سازمانی پودساکف (2000)
پنجشنبه یکم تیر ۱۴۰۲ ساعت 18:40 توسط حسین حمزوی | نظر بدهید
پودساکف[1] و همکاران (2000) پنج بعد مطرح شده ی رفتار شهروندی سازمانی توسط اورگان[2] (1988) را به هفت بعد از قبیل: رفتارهای یاری دهنده، توسعه فردی، رفتارهای مدنی، گذشت، اطاعت سازمانی، ابتکار شخصی و وفاداری سازمانی ، ارتقاء داده اند، که به شرح زیر است(Podsakoff et al., 2000):
1) رفتارهای یاری دهنده: رفتارهای یاری دهنده شامل کمک کردن بصورت داوطلبانه به افراد دیگر و یا جلوگیری از بروز مشکلات مربوط به شغل در سازمان می شود. قسمت ابتدایی این مفهوم شامل سه بعد نوع دوستانه ، میانجی گرانه و تشویق نمودن است . قسمت دوم شامل کمک نمودن به افراد دیگر در قالب جلوگیری از بوجود آمدن مشکلات شغلی بیان می شود(Graham, 1989).
2) توسعه فردی: توسعه ی فردی به رفتارهای داوطلبانه کارمندان بمنظور ارتقای سطح دانش، توانایی و مهارت های لازم است. ویژگی چنین اعمال و رفتاری این است که یادگیری مجموعه ی جدیدی از شایستگی ها بمنظور توسعه ی دامنه ی مشارکت کارکنان در سازمان انجام شود(Markóczy et al., 2009).
3) رفتارهای مدنی: رفتارهای مدنی به عنوان سطحی جامع از علاقه یا تعهد به سازمان است. نظارت داشتن بر محیط کاری به منظور شناخت چالش ها، فرصت ها و تهدیدات حتی با هزینه ی شخصی کارکنان نمونه هایی از این رفتارهاست(Nelson & Cooper, 2007).
4) گذشت : رادمردی و گذشت بعنوان تمایل داشتن به تحمل شرایط اجتناب ناپذیر،دشوار و ناراحت کننده بدون هیچ گونه شکایت و ابراز ناراحتی از سوی کارکنان تعریف می شود.
5) اطاعت سازمانی: اطلاعت معادل مفهوم پیروی از قوانین و مقررات، خط مشی ها و رویه های سازمانی است. حاصل آن درونی کردن و پذیرش قوانین و مقررات سازمانی حتی در حالت عدم وجود نظارت است.
6) ابتکار شخصی: نوعی رفتار فرانقشی ست که پیرامون حداقل نیازمندی های موردانتظار کارکنان قرار دارد. فعالیت های خلاقانه بصورت داوطلبانه و اقدامات نوآورانه برای بهبود وظیفه فردی وسازمانی نمونه هایی از ابتکارات شخصی محسوب می شوند.
7) وفاداری سازمانی : شامل مفهوم حسن نیت و حمایت از سازمان، طرفداری و دفاع از اهداف سازمان است . وفاداری سازمانی به علت ارتقای سطح جایگاه سازمان نزد افراد بیرون از سازمان امری ضروری است.
[1] podsakoff
[2] Organ