تعریف و ارزیابی چند رشته ای تاب آوری
تعریف و ارزیابی چند رشته ای تاب آوری: هدف این مقاله بررسی این موضوع است که چگونه بینش های ادبیات فلسفی و علوم اجتماعی را می توان در تعریف زیرساخت تاب آوری گنجاند تا ملاحظات عدالت اجتماعی را بتوان به طور مناسب تری در نظر گرفت و به آن پرداخت.
تعریف و ارزیابی چند رشته ای تاب آوری: نقش عدالت اجتماعی در تعریف تاب آوری
A multidisciplinary definition and evaluation of resilience
هدف این مقاله بررسی این موضوع است که چگونه بینش های ادبیات فلسفی و علوم اجتماعی را می توان در تعریف زیرساخت تاب آوری گنجاند تا ملاحظات عدالت اجتماعی را بتوان به طور مناسب تری در نظر گرفت و به آن پرداخت.
این مقاله با تکیه بر این دیدگاه که مهندسی در نهایت هدفش ارتقای رفاه اجتماعی است، استدلال می کند که رفاه انسان به (۱) تاب آوری زیرساخت های فیزیکی و (۲) بافت اجتماعی- اقتصادی بستگی دارد، که هر دو به نوبه خود بر (i) ) چگونه تاثیر و بازیابی زیرساخت فیزیکی به تاثیر و بازیابی اجتماعی تبدیل می شود و (ii) توانایی افراد برای بازیابی/انطباق مستقل از بازیابی زیرساخت فیزیکی.
این مقاله پیشنهاد می کند که رویکرد قابلیت ممکن است چارچوب مناسبی برای ارائه محتوا به مفهوم رسمی تاب آوری باشد، زیرا رویکرد قابلیت به ویژه برای بیان آسیب های غیر ملموسی که ممکن است در اثر خطرات و بلایای طبیعی ایجاد شود، مناسب است.
سیر مفاهیم تاب آوری گذشته تا به امروز
در دهه گذشته، تاب آوری به یک پارادایم اساسی برای تفکر در مورد خطرات و تهدیدات ایمنی تبدیل شده بود، از تغییرات آب و هوایی و مخاطرات طبیعی گرفته تا تهدیدات مرتبط با بحران های اقتصادی، مهاجرت و جهانی شدن.
علیرغم استفاده گسترده و فزاینده آن، این اصطلاح در رشته های مختلف به طور متفاوتی استفاده می شود. به عنوان مثال، در ادبیات مهندسی سنتی، تاب آوری اغلب به معیاری از استحکام و ظرفیت ساختار یک سیستم مهندسی شده در شرایط متغیر اشاره دارد (Agudelo-Vera, Leduc, Mels, & Rijnaarts, Citation2012, p. 3) یا به بازیابی زیرساخت برای شرایط قبل از فاجعه (Liao, Citation2012).
مطالعه ابعاد اجتماعی تاب آوری قدمت جدیدی دارد و در آغاز قرن بیست و یکم ظهور کرده است. این مطالعات اغلب بر روی مسائل مربوط به حکومت، سیاست و عدالت اجتماعی تمرکز می کنند (آجر، دسای، گولدن، هولم، لورنزونی، ناس، ولف و ورفورد، نقل قول 2009).
تقریبا در همان زمان، اصطلاح تاب آوری نیز توسط سیاست گذاران پذیرفته شد و در اینجا اصطلاح تاب آوری به طور فزاینده ای یک ایده آل برای جامعه نشان می دهد (بنه، مهتا، مک گراناهان، کانن، گوپته، و تانر، استناد 2017؛ استراتژی بین المللی سازمان ملل برای کاهش بلایا. ، Citation2015;
تاب آوری در ادبیات مهندسی
تاکنون، یک رویکرد جامع برای تاب آوری که بینش های ادبیات مهندسی در مورد تاب آوری (به عنوان مثال، شارما، تابنده، و گردونی، Citation2018) و ادبیات علوم اجتماعی در مورد تاب آوری جامعه را ادغام کند، هنوز وجود ندارد (کولیو، ون دی لینت، مک آلیستر، الینگ وود، دیلارد و کاتلر، Citation2018).
به نظر می رسد ادبیات علوم اجتماعی دیدگاه نسبتا ایستایی در مورد نقشی دارد که اشیاء مهندسی شده و به ویژه زیرساخت ها می توانند در تاب آوری جوامع ایفا کنند.
بالعکس، برخی از متون مهندسی به اندازه کافی تعامل انسان با اشیاء مهندسی شده را در نظر نمی گیرند و توجه کافی به این که مهندسی در نهایت باید به چه هدفی باشد، نمی پردازد (گاردونی، مورفی، سی، و روول Citation2016).
در حالی که تلاش های قابل توجهی برای ادغام بینش های مربوط به سلامت روان در ادبیات تاب آوری جامعه (گاندرسون، هولینگ، پترسون، و پریچارد، استناد 2001) و درک رابطه بین وابستگی به منابع طبیعی و تاب آوری اجتماعی (مارشال، فنتون، مارشال، و ساتون) انجام شده است، Citation2007)، تحقیقات کمی انجام شده است (به استثنای Ellingwood، Cutler، Gardoni، Peacock، van de Lindt & Wang، Citation2016; Gardoni & Murphy، Citation2017) که سعی در ادغام ادبیات تاب آوری مهندسی با ادبیات علوم اجتماعی در جامعه دارد.
هدف این مقاله بررسی پیوندهای متقابل بین تاب آوری است، همانطور که در این زمینه های مختلف درک می شود تا ببیند چگونه می توان بینش های حاصل از سیاست و ادبیات علوم اجتماعی را در زمینه زیرساخت های تاب آور ترجمه کرد.
زمینه های اجتماعی اقتصادی تاب آوری
این مقاله با تکیه بر این دیدگاه که مهندسی در نهایت به ارتقای رفاه اجتماعی می پردازد (که تابعی از رفاه افراد است)، استدلال می کند که رفاه اجتماعی به (1) تاب آوری زیرساخت های فیزیکی و ( 2) زمینه اجتماعی-اقتصادی، که به نوبه خود بر (1) چگونگی تاثیر و بازیابی زیرساخت فیزیکی به تاثیر و بازیابی اجتماعی و (2) توانایی افراد برای بازیابی/انطباق مستقل از بازیابی زیرساخت فیزیکی تاثیر می گذارد.
زمینه اجتماعی- اقتصادی (که برای مثال شامل منابع مالی و دانش فنی می شود) بر تاب آوری زیرساخت های فیزیکی تاثیر می گذارد، زیرا زیرساخت های فیزیکی اغلب به مداخلات انسانی برای بازیابی نیاز دارند.
بنابراین، تعریف سطح مورد نیاز تاب آوری زیرساخت های فیزیکی باید در نظر گرفته شود که چگونه زیرساخت به رفاه انسان کمک می کند و حداقل سطوح رفاه فردی را که ممکن است قابل قبول یا قابل تحمل باشد، تعریف کند.
بخش های مختلف مقاله در یک نگاه کلی
در انجام این کار، تعریف سطوح قابل قبول و قابل تحمل ملاحظاتی را در مورد عدالت اجتماعی به همراه دارد.
در ادامه این مقدمه، بخش 2 منشاء واژه تاب آوری و تکامل استفاده از آن در رشته های مختلف را مورد بحث قرار می دهد.
این بخش با مشاهده این نکته پایان می یابد که تاب آوری یک «مفهوم رسمی» است که به محتوای بیشتری نیاز دارد.
بخش 3 چگونگی ارتباط مفاهیم تاب آوری و رفاه زیرساخت های فیزیکی با یکدیگر را توضیح می دهد.
در این بخش رویکرد قابلیت به عنوان رویکردی مناسب برای ارائه محتوای مورد نیاز ارائه شده است.
در بخش 4، ما در مورد چگونگی پرداختن به عدالت اجتماعی و ملاحظات اخلاقی به طور کلی تر، در عملیاتی سازی تاب آوری زیرساخت های فیزیکی بحث می کنیم.
خاستگاه واژه تاب آوری و تکامل تعاریف آن در رشته ها
خاستگاه استفاده از واژه تاب آوری در ادبیات علمی
بیشتر متون علمی در مورد تاب آوری به کار بوم شناس نظری کرافورد استنلی هولینگ اشاره دارد که اصطلاح تاب آوری را در زمینه اکوسیستم ها معرفی کرد (Holling, Citation1973).
با این حال، تاریخچه این اصطلاح به عقب تر برمی گردد. کلمه ارتجاعی از لاتین آمده است که به توانایی بازگشت یا بازگشت اشاره دارد.
اولین استفاده در زمینه مهندسی در آغاز قرن نوزدهم بود، زمانی که اصطلاح ارتجاعی برای توصیف خاصیت انواع خاصی از چوب که قادر به تحمل بارهای ناگهانی و شدید بدون شکستن بودند استفاده شد (مک آسلان، نقل قول 2010).
در اواسط قرن نوزدهم، گزارشی به دریابانی بریتانیا از اصطلاح مدول ارتجاعی به عنوان معیاری برای ارزیابی توانایی مواد برای مقاومت در برابر شرایط سخت استفاده کرد (Hollnagel, Citation2017).
توصیف رسمی تاب آوری در مقاله هولینگ
اگرچه اولین مورد استفاده از اصطلاح تاب آوری نیست، مقاله هولینگ احتمالا یکی از اولین مقالاتی است که سعی در ارائه توصیف رسمی تری از تاب آوری دارد. هولینگ دیدگاه خود را در زمینه اکولوژی توسعه داد، که تا آن زمان عمدتا به حضور یا عدم وجود گونه ها یا جمعیت های خاص توجه داشت.
برای هولینگ، این تمرکز محدود بر حضور یا عدم حضور گونه های خاص بیش از حد ثابت بود و به طور ضمنی فرض می کرد که تنها یک حالت تعادل پایدار برای یک اکوسیستم وجود دارد.
هولینگ این توانایی یک سیستم برای بازگشت به حالت تعادل خود پس از یک اختلال موقت را «پایداری» نامید که بعدا آن را به «تاب آوری مهندسی» (از این پس «تاب آوری باریک») تغییر داد تا بر شباهت ها با نحوه تمرکز مهندسی مدنظر او تمرکز کند.
کارایی عملکرد، ثبات سیستم، و جهانی قابل پیش بینی نزدیک به یک حالت ثابت واحد.
برای تفکر سیستمی بسیار مهم این است که عملکرد یک سیستم پیچیده بیشتر از عملکرد قطعات یا اجزای سازنده سیستم باشد. بنابراین تجزیه و تحلیل این سیستم ها نباید بر عملکرد پایدار اجزای مختلف تمرکز کند، بلکه باید بر روابط بین این اجزا و چگونگی ظهور عملکرد جدید از تعامل بین این اجزا تمرکز کند.
دیدگاه تاب آوری محدود
هولینگ همچنین بینش خود را به استراتژی های مدیریت اکوسیستم مرتبط می کند. یکی از این استراتژی ها از دیدگاه تاب آوری محدود شروع می شود که یک اکوسیستم دارای یک تعادل ایستا است و برای حفظ وضعیت موجود، مقاومت در برابر اختلال و تغییر را هدف قرار می دهد.
برای برخی از زمینه ها، اگر به عنوان مثال، عملکرد یک دستگاه مهندسی شده را بررسی کنیم که به طور خاص برای انجام وظایف فرمول بندی شده به خوبی در محدوده نسبتا باریکی از شرایط خارجی قابل پیش بینی طراحی شده است، ممکن است تمرکز مفیدی باشد.
با این حال، برای سیستم های پیچیده تر، و اکوسیستم ها توسط هولینگ پیچیده در نظر گرفته می شوند، یک رویکرد مدیریتی که هدف آن ثبات است، ممکن است کافی نباشد.
در واقع، اگر سیستم نزدیک به تعادل نباشد و در شرایط شدید، هدف گذاری برای ثبات حتی ممکن است منجر به از بین رفتن یکپارچگی ساختار سیستم شود.
به جای تلاش برای کنترل تغییر، باید بر توانایی سیستم برای مقابله، سازگاری و شکل دادن به تغییرات تمرکز کنیم. این حالت ممکن است به این معنی باشد که سیستم به حالت تعادل متفاوتی خواهد رسید.
چنین رویکرد مدیریتی بر تاب آوری و نیاز به انطباق با محیط در حال تحول تاکید می کند.
یک سیستم برای رویارویی با رویدادهای غیرمنتظره آینده مجهزتر خواهد بود، زیرا «به ظرفیت دقیقی برای پیش بینی آینده نیاز ندارد، بلکه فقط به ظرفیت کیفی برای ابداع سیستم هایی نیاز دارد که می توانند رویدادهای آینده را به هر شکل غیرمنتظره ای که ممکن است جذب و تطبیق دهند». هالینگ، نقل قول 1973، ص 21).
تاثیر کار هولینگ بر تفکر تاب آوری به سختی قابل اغراق است. تاکید او بر بررسی سیستم ها به جای اجزای فردی و تمایز او بین مقاومت در برابر تغییر در مقابل سازگاری با تغییر و جذب آن بر مفاهیم تاب آوری فراتر از بافت اکوسیستم ها تاثیر گذاشته است.
در ادامه مروری بر چگونگی راه یافتن جنبه های مختلف توصیف هالینگ در تعاریف مختلف تاب آوری ارائه می کنیم.
تعاریف مختلف تاب آوری در بین رشته ها
پس از معرفی تاب آوری در اکولوژی در دهه 1960 و 1970، این اصطلاح در سایر حوزه ها نیز رایج شد.
اصطلاح تاب آوری وارد حوزه مهندسی ایمنی شد (برونو، چانگ، اگوچی، لی، اورورک، راینهورن، شینوزوکا، تیرنی، والاس، فون وینترفلد، Citation2003؛ وودز و ویراتال، Citation2003)، روانشناسی (Connor & David0son,3; Southwick، Vythilingam و Charney، Citation2005)، مدیریت بلایا (Adger، Citation2000؛ Paton & Fohnston، Citation2001؛ Walker، Holling، Carpenter، & Kinzig، Citation2004)، و تجارت (Hamel & Valikangas، Citation203).
جای تعجب نیست که با استفاده از یک اصطلاح در حوزه های مختلف، مفاهیم متفاوتی از این اصطلاح پدید آمد. در دهه گذشته، مطالعات متعددی مفاهیم متفاوتی از واژه تاب آوری را شناسایی کرده اند (مانند، بن، مهتا، مک گراناهان، کانن، گوپته، و تانر، Citation2017؛ Doorn، Citation2017؛ Folke، Citation2006؛ Sharmad، تابنده، و گاراد، تابنده، ).
طبقه بندی رایج مورد استفاده، طبقه بندی ارائه شده توسط Folke (Citation2006) است که بین سه مفهوم تاب آوری تمایز قائل می شود: تاب آوری محدود. تاب آوری اکولوژیکی/اکوسیستم و اجتماعی؛ و در نهایت یک تفسیر اجتماعی-اکولوژیکی گسترده تر از تاب آوری.
این مفاهیم مختلف به طور ضمنی و صریح بر جنبه های مختلف چارچوب اصلی هالینگ همانطور که در زیر توضیح خواهیم داد، تاکید می کنند.
تاب آوری به عنوان توانایی بازگشت به تعادل پایدار
همانطور که در بالا ذکر شد، اولین مفهوم محدود، تاب آوری را به عنوان توانایی بازگشت به تعادل پایدار درک می کند و بر بهبود و ثبات تمرکز دارد.
بازگشت به وضعیت یا شرایط قبل از اختلال وجود دارد. این مشابه همان چیزی است که هولینگ از آن به عنوان «ثبات» یاد کرد، همانطور که در بخش قبل بحث شد.
مفهوم دوم از تاب آوری نزدیک به ایده هولینگ از تاب آوری به عنوان ظرفیت جذب تغییر است. اگرچه هولینگ این مفهوم تاب آوری را از بافت اکولوژی به دست آورده است، اما می توان آن را برای سیستم های اجتماعی نیز به کار برد و به ظرفیت بافر و توانایی سیستم برای مقاومت در برابر شوک ها و حفظ عملکرد آن اشاره دارد.
این دیدگاه در مورد تاب آوری تشخیص می دهد که تنها یک تعادل وجود ندارد که یک سیستم پس از اختلال به آن ساختار، هویت و بازخوردها بازگردد، بلکه تاب آوری اساسا ظرفیت یک سیستم برای جذب اختلال و سازماندهی مجدد در حین تغییر است به طوری که اساسا همان عملکرد را حفظ کند (Walker Holling، Carpenter و Kinzig، Citation2004).
از این رو، تاب آوری مستلزم این نیست که یک سیستم به حالت تعادل برگردد، جایی که مستلزم بازگشت به وضعیت قبلی است. به عنوان مثال، آجر (Citation2000)، تاب آوری اجتماعی را به عنوان توانایی جوامع انسانی برای مقاومت در برابر شوک های خارجی به زیرساخت های اجتماعی خود، مانند تنوع محیطی یا تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تعریف کرد.
از آنجایی که این دیدگاه به صراحت اجازه تغییر را می دهد، تحمل یا جذب شوک ها به گونه ای تلقی می شود که جوامع را ملزم نمی کند که دقیقا همانگونه باشند که قبل از شوک بودند.
مفهوم فراتر از مفاهیم تاب آوری
مفهوم سوم، در نهایت، به ظرفیت سازگاری، یادگیری و خودسازماندهی، علاوه بر توانایی عمومی برای بازیابی از یک اختلال اشاره دارد.
این مفهوم فراتر از مفاهیم تاب آوری است که توسط هالینگ ایجاد شده است. در ادبیات، این مفهوم اغلب «تاب آوری اجتماعی-اکولوژیکی» نامیده می شود. در این دیدگاه، تاب آوری فراتر از پایداری یا قوی بودن در برابر اختلال است، اما شامل فرصت هایی نیز می شود که آشفتگی از نظر بازترکیب ساختارها و فرآیندهای تکامل یافته و نوسازی ایجاد می کند.
سیستم و ظهور مسیرهای جدید (Folke, Citation2006). کارپنتر، واکر، اندریس و آبل (Citation2001) تاب آوری اجتماعی-اکولوژیکی را به عنوان:
- میزان تغییراتی که سیستم می تواند متحمل شود و همچنان همان کنترل ها را بر روی عملکرد و ساختار حفظ کند.
- درجه ای که سیستم قادر به سازماندهی مجدد برای سازگاری با تغییرات خارجی است. و
- توانایی ایجاد و افزایش ظرفیت یادگیری و سازگاری.
تاب آوری به عنوان ظرفیت سازگاری، یادگیری و خودسازمان دهی
در ادبیات مدیریت بلایا و سازگاری با آب و هوا، سومین مفهوم تاب آوری به عنوان ظرفیت سازگاری، یادگیری و خودسازمان دهی در حال حاضر به نظر می رسد که گسترده ترین تعریف از این اصطلاح حمایت شده است (Doorn, Citation2017).
بنابراین، مدیریت بلایا فراتر از ایده تعادل حرکت کرده و اجازه می دهد تا تغییر از طریق سازگاری و یادگیری تضمین شود که عملکرد سیستم ادامه دارد (Murphy, Gardoni & McKim, Citationin Press; Olshansky, Citationin Press; Prior & Hagmann, Citation2014؛ Wardekker, de). جونگ، نوپ، و ون در اسلویج، Citation2010).
تاب آوری اقتصادی
این مفهوم از تاب آوری به عنوان ظرفیت انطباقی نیز در ادبیات اقتصاد مورد توجه قرار گرفته است، که در آن «تاب آوری اقتصادی» به عنوان یک توانایی مهم برای بازیابی از شوک های پس از بلایا شناخته شده است (رز، نقل قول 2004).
به نظر می رسد یک اجماع کلی وجود دارد که در زمینه بلایا، تاب آوری نباید به عنوان ثبات یا بازیابی ساده به وضعیت قبل از وقوع فاجعه تعبیر شود، زیرا تنها ظرفیت اضافی برای سازگاری و یادگیری سیستم را قادر می سازد تا با عدم اطمینان و مقابله با آن مقابله کند.
به عنوان مثال، در ادبیات اقتصاد در مورد تاب آوری، بین تاب آوری اقتصادی ایستا، که به توانایی یک سیستم برای حفظ عملکرد در هنگام شوکه شدن اشاره دارد، و تاب آوری اقتصادی پویا، که به توانایی تسریع سرعت بهبود از یک شوک در جایی که تاب آوری ایستا مربوط به بهترین استفاده از موجودی سرمایه موجود (ظرفیت تولیدی) است، تاب آوری پویا در مورد افزایش ظرفیت است و جنبه ای مرتبط با زمان دارد (رز، نقل قول 2017).
در حالی که تمرکز اساسا بر روی سیستم های منفرد بود، اخیرا Guidotti Chmielewski، Unnikrishnan، Gardoni، McAllister و van de Lindt (Citation2016) به نقش وابستگی ها در بین سیستم های مختلف در مدل سازی و ارتقای تاب آوری اشاره و توصیف کردند.
شارما تابنده و گردونی (Citation2018) فرآیند کمی سازی ریاضی تاب آوری و همچنین توصیف فرآیند بازیابی را آغاز کردند.
همچنین می توانیم یک مورد اخلاقی برای اهمیت سازگاری و یادگیری مطرح کنیم. از نقطه نظر عدالت، بهبودی ساده در شرایط پیش از فاجعه نامطلوب تلقی می شود، زیرا آسیب پذیری های موجود را بازتولید می کند (مانند بهادر و تانر، Citation2014؛ Béné، Godfrey-Wood، Newsham، & Davies، Citation2012؛ Leach، Citation20) و 20. به این ترتیب ممکن است متفکرانه ترین تخصیص منابع نباشد.
به طور کلی، ادبیات اخیر (به عنوان مثال، Meerow، Newell و Stults، Citation2016) نشان می دهد که تاب آوری به طور فزاینده ای در حال تبدیل شدن به یک ایده بحث برانگیز است، زیرا اغلب نحوه توزیع مزایا و بارها تحت رژیم های تاب آوری مختلف را نادیده می گیرد.
تعداد فزاینده ای از محققان در حال حاضر تشخیص می دهند که برای اینکه سیاست ها از رویکرد تاب آوری استفاده کنند و از روش های عملی بهره ببرند، استفاده و استفاده از تاب آوری برای توجیه اقدامات خط مشی باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد، زیرا آنها شامل انتخاب های هنجاری خاصی هستند که اغلب انجام نمی شوند. صریح (Cote & Nightingale, Citation2011; McEvoy, Fünfgeld, & Bosomworth, Citation2013; Porter & Davoudi, Citation2012).
در نهایت، همانطور که گاردونی و مورفی (Citation2008) اشاره کردند، ملاحظات پایداری نشان می دهد که تلاش های بازیابی باید با هدف (باز) ساختن، حفظ، و در صورت امکان، ارتقای کیفیت زندگی اعضای جامعه فاجعه زده در منطقه باشد.
برای توضیح این ملاحظات اخلاقی، گاردونی و مورفی (Citation2008, Citation2017) مفهومی از تاب آوری را پیشنهاد کردند که با نگرانی های زیست محیطی ارتباط نزدیکی دارد و برای رسیدگی به الزامات پایداری مانند ترویج عدالت اجتماعی (عدالت بین نسلی)، ترویج عدالت بین نسلی، طراحی شده است.
تاب آوری به عنوان یک مفهوم رسمی
تمرکز در بسیاری از رشته های مهندسی که بر تاب آوری تاکید دارند، بر سیستم های فنی- اجتماعی است، که می توان آن ها را به عنوان سیستم های مهندسی ناهمگن دید که نه تنها از زیرساخت های فنی، بلکه از افراد و موسسات نیز تشکیل شده است (Kroes, Franssen, Van De Poel, & Ottens, Citation2006). ).
به عنوان مثال، یک سیستم دفاع در برابر سیل، از هر دو شیء مادی (موانع طوفان، دروازه های قابل بسته شدن، دایک ها و سیلاب)، افرادی که سیستم را اداره می کنند، و قوانین یا «موسساتی» که می گویند در چه شرایطی یک مانع یا دروازه باید بسته شود این گره ها برای عملکرد سیستم دفاع در برابر سیل به عنوان یک کل ضروری هستند.
این توجه به سیستم های فنی-اجتماعی همچنین منجر به تمرکز جدیدی بر نحوه تفکر در مورد عملکرد مطلوب شد. تاب آوری در مهندسی دیگر صرفا به بازیابی تعادل پایدار مانند هالینگ اشاره نمی کند، بلکه راهی جدید برای بررسی نحوه عملکرد سیستم های فنی-اجتماعی پیچیده ارائه می کند (Hollnagel, Citation2014).
تاب آوری معیاری برای پتانسیل یک سیستم اجتماعی-فنی برای عملکرد به شیوه ای خاص است (Holnagel, Citation2017). چنین عملکردی برای یک سیستم فنی-اجتماعی به عملکرد مصنوعات فیزیکی محدود نمی شود، بلکه به نحوه عملکرد و تصمیم گیری انسان ها در آن سیستم نیز محدود می شود.
برای مثال، تاب آوری یک اتاق عمل به عملکرد تجهیزات پزشکی بستگی دارد، بلکه به نحوه استفاده انسان از این تجهیزات و میزان نظارت بر محیط خود و سازگاری در صورت نیاز بستگی دارد. در بخش بعدی تعامل با انسان ها را گسترش می دهیم، زیرا این تعامل است که ما را وادار می کند تاب آوری را یک مفهوم رسمی بدانیم.
دیدگاه تاب آوری به عنوان پتانسیل یک سیستم فنی-اجتماعی
دیدگاه تاب آوری به عنوان پتانسیل یک سیستم فنی-اجتماعی برای عملکرد به شیوه ای خاص، نشان می دهد که تاب آوری خود هدف نهایی نیست، بلکه تاب آوری ابزاری است که یک سیستم برای دستیابی به آنچه عملکرد مطلوب در نظر گرفته می شود، در دستور کار دارد. (Doorn, Citationin Press).
این عملکرد مطلوب در زمینه مهندسی در نهایت با اهداف مهندسی مرتبط است. چنین اهدافی اغلب بر حسب کمک به ارزش های خاص توصیف می شوند، برای مثال، رفاه یا ایمنی انسان (دورن و هانسون، Citation2011، 2015؛ Gardoni & Murphy، Citation2008، 2017؛ NSPE، Citation2007؛ آکادمی سلطنتی مهندسی، Citation2014. اسمیت، گاردونی و مورفی، Citation2014)، یا به طور گسترده تر، به ارتقای شکوفایی انسان (بوون، Citation2014).
جای تعجب نیست، رویکردهایی وجود دارند که بر مهندسی برای سلامت تمرکز دارند (Amorosi, Citation2009; Graschew, Roelofs, Rakowsky, & Schlag, Citation2009; Siebes, Viceconti, Maglaveras, & Kirkpatrick, Citation2007) یا ایمنی بیمار (Guédonp,Wauben,Guédon, S. Elst، Doorn، Dankelman، van den Dobbelsteen، و Klein Citation2017)، یا به سادگی مهندسی برای رفاه انسان (Farrer, Goulev, Watt, Parr, Bowyer, & Allan, Citation2016; Gardoni & Murphy, Citation2008, 2012, Harris, 2017; لارسون و لارسون، نقل قول 2008).
این «تفسیر کارکردی» تاب آوری با سه مفهوم تاب آوری که فولک توضیح داد سازگار است: هر یک از این مفاهیم بر توانایی یک سیستم برای حفظ کارکردهای خود متمرکز است، خواه از طریق بازیابی به همان تعادل (تاب آوری محدود)، از طریق سازمان دهی مجدد (اکولوژیک یا تاب آوری اجتماعی) یا از طریق سازگاری و تحول (تاب آوری اجتماعی-اکولوژیکی).
توصیف بالا از تاب آوری همچنین نشان می دهد که تاب آوری یک مفهوم "رسمی" است: این کارکردها را که یک سیستم باید قادر به حفظ آنها باشد را تجویز نمی کند، بلکه عملکرد تاب آوری توانایی حفظ یا ارتقاء معین است - هنوز باید توصیف شود.
در بخش بعدی، به تاب آوری در زمینه خطرات طبیعی می پردازیم و توضیح می دهیم که چگونه محتوای اساسی این کارکردها می تواند با یک رویکرد اخلاقی خاص مرتبط باشد.