بشارت و تلنگری به جا ماندگان از زیارت اربعین
بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علیک یا ابا عبدالله وعلی الارواح اللتی حلت بفنائک .
در این چند سال اخیر که در عراق حکومت شیعی و امنیت حاکم است در اربعین سید وسالار شهیدان حسین بن علی علیهماالسلام وشهدای کربلا ، هرسال دهها میلیون زایر از اطراف عالم و از کشورهای مختلف جهان خودشان را به کربلای معلی می رسانند و پیاده روی و راهپیمایی جهانی و بی نظیر اربعین را تشکیل می دهند ، بسیاری از محبان اهلبیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) که نتوانسته اند به زیارت اربعین بروند از ادبیات " جاماندگان از کاروان اربعین " استفاده کرده و بنحوی آن ارادت قلبی و عشق و محبت شان را ، نسبت به حسین بن علی علیهماالسلام، نشان می دهند .
ولی بایستی توجه داشت که در مکتب و فرهنگ اهل بیت علیهم السلام مخصوصا امام حسین علیه السلام اگر نیت ها پاک وصادق و عشق و ارادت ها به آن حضرت وحماسه ی او خالص باشد ، جامانده معنا و مفهوم ندارد ، بلکه به لطف و عنایت خدای سبحان و حضرات معصومین علیهم السلام بعنوان بندگان شایسته ای خدا ، آنهای که به ظاهر خودشان را جا مانده می دانند نیز ؛ در اجر و پاداش ، و ثواب زیارت اربعین ، شریک خواهند بود ؛ به چند دلیل متقن ، منطقی و روایی :
۱- جابر ابن عبدالله انصاری اولین زایر اربعین حسینی وقتی قبر مطهر سرور شهیدان حسین بن علی علیهماالسلام را زیارت کرد ، رو به قبورمطهره سایر شهدا نموده سلام کرد و بعد از سلام چنین ادامه داد :" والذی بعث محمدا بالحق نبیا لقد شارکناکم فیما دخلتم فیه... قسم به کسی که محمد(صلی الله علیه و آله ) را ، به حق مبعوث به رسالت کرد ، ما با شما شریکیم در آنچه شما انجام دادید "
عطیه عوفی کوفی ، راوی قضیه می گوید: من پرسیدم چگونه ما با آنها شریکیم ، درحالی که نه سختی و زاری دیده ایم و نه شمشیری زده ایم .. .؟
جابر پاسخ داد :" من از حبیبم رسول خدا(صلی الله علیه وآله ) شنیدم که فرمود: ... من احب عمل قوم اشرک فی عملهم ...، کسی که فعل و کار قومی را دوست داشته باشد ، در عمل آنها شریک است" سپس جابر فرمود:" به خدا سوگند نیت من و نیت اصحاب من همان چیزی است ، که حسین بن علی( علیهماالسلام) و اصحاب او انجام دادند ». (بشاره المصطفی لشیعه المرتضی، ص ۷۵ ).
2 – براساس روایات معصومین علیهم السلام ، تمام اعمال انسان بستگی به نیت او دارد و برای هرشخص همان چیزی است که نیت آن را دارد (انما الاعمال بالنیات و انما لامرئ ما نوی ) تهذیب الاحکام، ج1 ، ص 83. یقینا کسانی که نتوانسته اند به زیارت اربعین مشرف شوند ، نه تنها نیت زیارت را دارند بلکه به آن عشق می ورزند و بابت نرفتن شان احساس دلتنگی می کنند. بنابراین ، آنها نیز در ثواب زیارت اربعین شریک خواهد بود و سخن امیرمومنان علی علیه السلام در جنگل جمل در پاسخ یکی از یارانش ، دلیل بر این مدعا است ؛ و آن اینکه :
پس از پیروزی امام علی(علیه السلام ) در جنگ جمل، یکی از یاران امام گفت: دوست داشتم برادرم با ما بود و میدید که چگونه خدا تو را بر دشمنانت پیروز کرد!
حضرت پرسید: آیا فکر و دل برادرت با ما بود[نیت شرکت درجنگ را داشت]؟. گفت: آری ، فرمود: پس او هم در این جنگ با ما بود، بلکه با ما در این نبرد شریکند آنهایی که حضور ندارند، در صلب پدران و رحم مادران میباشند، ولی با ما هم عقیده و هم آرمانند... . نهج البلاغه ، خطبه 12.
3 - هم روایات وهم تجربیات تاریخی نشان می دهند ، که آنچه درتوسل وتمسک وارتباط پیدا کردن با اهلبیت عصمت وطهارت علیهم السلام ، مهم وکارساز است ؛ چه درزمان حیات شان وچه درزمان بعد از شهادت آن بزرگواران ، ارتباط وسنخیت اعتقادی وعملی است ، هرچند از نظر فیزیکی دورباشند ونتوانند ازنزدیک ببینند ویا قبرشان را زیارت کنند، ولی اجرو پاداش زیارت برای محبان و پیروان شان عنایت می شود. به عنوان نمونه ، اویس قرنی ازیمن به قصد دیدن رسول خدا(صلی الله علیه و آله) به مدینه رفت ، اما حضرت درمدینه نبودند ، اویس قرنی هم اجازه ماندن درمدینه را ، از سوی مادرش نداشت، بدون دیدن آن حضرت برگشت و دیگرهم فرصت تشرف به محضر آن حضرت را ، پیدا نکرد ، ولی از نظر روحی واعتقادی وعملی، پیرو ومحب آن حضرت بود؛ لذا طبق بعضی روایات رسول خدا صلی الله علیه وآله ، فرمودند :« : تفوح رائحه الجنه من قرن وا شوقاه الی اویس القرنی، الا و من لقیه فلیقرئه منی السلام ، بوی بهشت از قرن (یکی از مناطق یمن ) می وزد و چقدر علاقه به اویس قرنی دارم ، آگاه باشید ! اگر کسی او را ملاقات کرد سلام مرا به او برساند ». اثبات الهداه ، ج1 ، ص 296 ).
شاعرزیبا گفته است :
گربامنی در یمنی پیش منی
گر بی منی پیش منی در یمنی
4 - از امیرالمومنین علی علیه السلام نقل شده است که فرمودند: « الراضی بفعل قوم کالداخل فیه معهم ، کسی که راضی وخشنود باشد به کار جماعتی ، مثل کسی است که با آنها شریک درآن کار است »(نهج البلاغه ، حکمت 154 ). قطعا ویقینا بسیاری از کسانی که به هردلیلی نتوانسته اند که به زیارت بروند ، راضی وخشنود به زیارت اربعین هستند.
5 - طبق فرموده ای امام رضا(علیه السلام) ، کسی که واقعا آرزو کند که ای کاش در روز عاشورا درکربلا می بود تا به فوز عظمای شهادت نایل می آمد(یا لیتنی کنت معهم فافوز فوزا عظیما) خدای سبحان ثواب شهادت در رکاب امام حسین علیه السلام را ، برایش عنایت می کند( عیون اخبار الرضا ع ، ج1 ، ص300 ).
ازاین فرمایش امام رضا علیه السلام به خوبی استفاده می شود: کسی که باتمام وجود آرزوی بودن درکربلا در چنین ایام را داشته باشد، به فضل و عنایت الهی ثواب زیارت به او داده خواهد شد .
خلاصه اینکه مهم نیت انسان وارتباط اعتقادی وعملی باامام حسین(علیه السلام) وسایرمعصومین علیهم السلام است ، دوری ونزدیکی فیزیکی ، خیلی مهم نیست.
البته توجه به این نکته لازم است ، که بحث ثواب و پاداش ، یک مساله است و بحث زیارت رفتن و حضور پیدا کردن در سر زمین بی نظیر کربلا و در نقطه ای تقابل نور و ظلمت ، و حق و باطل ، و سرزمین عشق و ایثار و فداکاری ، و حق گرا ، عدالت خواه و ظلم ستیز شدن و در یک کلمه متحول و آدم شدن ، مساله ای دیگری است ، که این کار با نیت تنها به دست نمی آید ، بلکه اقدام عملی و حضور فیزیکی می خواهد.
اللهم ارزقنا فی الدنیا زیاره الحسین و فی الآخره شفاعه الحسین