تسخیر دوجانبه ی حق و عالم

[توشی هیکو ایزوتسو] (1)

« تسخیر» دوجانبه ی حق و عالم

6 - The Mutual " Constraint" between God and the World

در جهان بینی ابن عربی، قدرت «استعدادی» که اعیان دارند کاملا متعالی است، حق عالم را «ملزم» می کند، و عالم نیز به سهم خود برای حق «الزام» ایجاد می کند. تجلی حق در هر شیئی صورتی مشخص دارد که دقیقا مطابق با نیاز عین ثابته ی آن تحقق پذیرفته است.

اعیان ثابته یا قوات بالقوه ی ازلی، وقتی که تحقق عینی فردی می یابند، دقیقا از قوانین وجوبی و تغییر ناپذیری که خود حق مقرر نموده است، اطاعت می کنند، از اینها همه که بگذریم، تسخیرقدرت مافوقی است که در «استعداد» هر شیئی نهفته است، و اعمال آن الزامی می شود.

***

[یزدانپناه عسکری]

قدرت استعدادی متعالی اعیان، قدرت و انرژی آزاد شده درک در همسویی با بی کرانگی است. قدرت اراده در تعقل قلبی است. و جنبه جبری دارد و ادراک دنیای روزمره انسان را توضیح می دهد. و آدمی با به کار گیری قصد شخصی می تواند جبر ناشی از اراده را در مسیرهای مورد نظر خود هدایت و جهت دهی نماید.

_______

1 - مفاتیح الفصوص، محیی الدین ابن عربی (بررسی مفاهیم کلیدی فصوص الحکم)، توشی هیکو ایزوتسو، مترجم: حسین مریدی، دانشگاه رازی کرمانشاه ۱۳۸۵. ص 248 و 249 و 252