غریزه خشم ؟

غریزه خشم ؟

 غریزه ی خشم :

غریزه ی خشم نیروی دفاعی است که خداوند حکیم در نهاد بشر مستقر ساخته است . موقعی که آدمی با خطر مواجه می گردد غریزه ی خشم به طور خودکار تحریک می شود و شخص مورد خطر را آماده مبارزه و دفاع میکند . جالب آنکه همزمان با تهاجم، غریزه خشم ، فعل و انفعالهایی در وجود انسان دست می دهد و دگرگونی های عمیقی خود به خود پدیدار می گردد و بر اثر آن نیروی شخص خشمگین ، تشدید می شود و قدرت دفاعیش به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش میاید.

_{در خشم ، انواع تغییرات بیوشیمیک و فیزیولوژیک دیده می شود که به سلسله اعصاب سمپاتیک و غدد فوق کلیوی مربوط است . این تغییرات بدن را مهیای بحرانی میسازد و شامل آزاد کردن گلیکوژن بوسیله کبد ، است این گلیکوژن آزاد شده به شکل گلوکز بکار رفته منبع نیرو می گردد . یکی دیگر از این تغییرات، دفع سریع موادی است که از خستگی ناشی می شود ، بعلاوه خون سریعتر منعقد می گردد و همین امر از خطر زخم ها می کاهد یا خون از دستگاه گوارش بسوی عضلات حرکت می کند و سبب می شود که عضلات با نیرو و اثر بیشتر بکار افتد و حالاتی از این قبیل ، بر اثر این تغییرات وقتی بدن با دشمن مواجه می شود میتواند با ایجاد نیروی فوق العاده مدتی دراز واکنش از خود نشان دهد . شخصی که با حیوان درنده یا انسان درنده خوئی روبرو می شود که قصد جانش را دارند یا مورد تعرض دزدان و ناپاکان واقع می شود و می خواهند به مال و عرضش تجاوز نمایند غریزه خشم که ودیه الهی است در نهادش بیدار می شود ، به وی قدرت و نیرو میبخشد و او را وا می دارد که از خود دفاع کند و با کوشش و تلاش ، جان و مال خویش را از خطر برهاند . نکته مهم و قابل ملاحظه ای که از نظر اخلاقی باید همواره مورد توجه باشد این است که موارد بکاربردن خشم را بشناسیم ، خطر واقعی را از خطر غیر واقعی تمیز دهیم ، و غریزه تهاجم و ستیزه جویی را نابجا اعمال نماییم. غضب، در بعضی از روایات به آتش تعبیر شده است . می دانیم با آنکه آتش در زندگی بشر لازم و مفید است خطرات بزرگی هم در بر دارد و با کمترین غفلت ممکن است آتش سوزی ببار آورد ، جان و مال اشخاص را طعمه ی خود سازد و به خاکستر مبدل کند . غریزه خشم نیز آتشی است سوزان و در حیات انسانها ضروری و نافع است ، ولی باید حتما تحت مراقبت شدید قرار گیرد و در جای خود بکار برده شود چه اگر خودسر و بی قید باشد و آزادانه اعمال گردد ریشه های سعادت فرد و اجتماع را می سوزاند و دین و دنیای آدمی را بر باد می دهد ..... آیا ممکن است آدمی غریزه ی خشم را مقهور و مسخر عقل خود سازد و جز در موارد صحیح و عاقلانه آن را اعمال نماید ؟ آیا بشر میتواند تمایل ستیزه جویی و تهاجم را مهار کند و به کارهای انتقامی و اعمال وحشیانه دست نزند ؟ آئین اسلام به این پرسشها پاسخ مثبت می دهد و غلبه بر خشم و ستیز را در پرتو تربیت صحیح و مجاهده و کوشش ممکن میداند ولی دانشمندان روان و اخلاق در این باره اختلاف نظر دارند و تفاوت آرائشان از خلال بحثهای مبسوطی که پیرامون جنگ نموده اند به خوبی مشهود است . در این نوشتار برای میزان اطلاع خوانندگان ابتداء به پاره ای از سخنان روانشناسان اشاره می شود و سپس روایات اسلامی مورد بحث و برسی قرار میگیرد .}